Niedługo ważny dzień dla wszystkich sprzedawców, czyli Black Friday 2022 – Czarny Piątek w tym roku będzie specyficzny. Konsumenci i przedsiębiorcy zmagają się z wieloma problemami. Sprawdź, kiedy wypada oraz skąd się wzięło to święto sprzedażowe!
Każdy pretekst jest dobry, żeby ubić dobry interes. Amerykańska tradycja ogromnych przecen, które wywołują prawdziwy szał zakupów, dobrze przeszczepiła się na polski grunt. Przynajmniej pod kątem marketingowym. Praktyki cenowe wielu sklepów sprawiają, że propozycje dla rodzimych nabywców wcale nie są tak korzystne, jak ma to miejsce w USA. Co wiadomo na pewno o Black Friday 2022? Czarny Piątek w Polsce często przybiera formę rozmaitych Black Weeks – wyprzedaży rozciągniętych na tydzień i dłużej. Już po materiałach promocyjnych można wywnioskować, że w tym roku polscy handlowcy zaoferują jeszcze mniejsze obniżki, niż w poprzednich latach.
Black Friday 2022 – Czarny Piątek wypada 25 listopada
Kiedy wypada Black Friday? To zawsze czwarty piątek listopada, czyli dzień po Święcie Dziękczynienia w Stanach Zjednoczonych, które upamiętnia pierwsze dożynki osadników z Plymouth z 1621 r. Świętowali pierwsze udane żniwa w swojej osadzie razem z Wampanoagami – członkami jednego z indiańskich plemion, którzy pomogli im przetrwać. Pierwsza uroczystość po zbiorach w koloniach amerykańskich odbyło się znacznie wcześniej, najprawdopodobniej w 1565 r. na Florydzie. Co ciekawe Kanadyjczycy obchodzą Święto Dziękczynienia z tego samego powodu, ale nie w czwarty czwartek listopada, tylko w drugi poniedziałek października.
Tym samym Black Friday to „święto” ruchome. Nierozerwalny związek terminu z Thanksgiving Day w USA wynika z okoliczności, w których narodziła się nazwa. Do tej kwestii jeszcze wrócimy. W jakim przedziale czasowym może wypaść Czarny Piątek? Black Friday obchodzone jest przez sprzedawców i konsumentów każdego roku, między 22 a 28 listopada. W 2022 roku kalendarz ułożył się w taki sposób, że amerykańskie Święto Dziękczynienia wypada 24 XI, zatem wyprzedaże będą zorganizowane 25.11.2022.
Czym jest Black Friday? Czarny Piątek w handlu – krótka historia
Black Friday to dzień, na który sieci handlowe w USA przygotowują największe promocje – obniżki rzędu 75–90% obowiązują tylko przez 24 h, więc przed sklepami ustawiają się gigantyczne kolejki. W relacjach telewizyjnych często można obejrzeć ogromne zamieszanie, a nawet bójki i zniszczenia. Przy niektórych zachowaniach Amerykanów „wojna o karpia” w jednym z dyskontów to maniery jak z Wersalu albo brytyjskiego dworu królewskiego.
Jest kilka zdarzeń i anegdot, które wyjaśniają pochodzenie Czarnego Piątku. Nie wiadomo, kto dokładnie posłużył się nazwą Black Friday po raz pierwszy – najprawdopodobniej chodzi o listopad 1981 i dzień, w którym właściciele sklepów zaczęli pracować już wyłącznie na własne zyski. I robili to czarnym, a nie czerwonym długopisem. Przychody z poprzednich ponad 10 miesięcy to szacowana równowartość wszystkich wydatków i podatków w roku – podobnie oblicza się „dzień wolności podatkowej”. Tradycja wyprzedaży po Święcie Dziękczynienia w amerykańskich sklepach jest jednak znacznie dłuższa od nazwy konsumpcyjnego święta. Inne wydarzenia związane z określeniem Black Friday to:
- krach na giełdzie i spadek cen złota w 1869 r.;
- masowe zgłoszenia urlopów na żądanie w 1951 r. przez pracowników;
- niewydolność komunikacyjna i ogromne korki w latach 60. w mieście Filadelfia.
Promocje na Black Friday 2022. Czarny Piątek w Polsce a okazje w USA
Jeden z elektromarketów podał dane na temat wydatków podczas wyprzedaży w 2021 r. Co pokazują statystyki? Amerykanie wydali podczas Black Friday średnio 400 $, a na zakupy zdecydował się co drugi mieszkaniec USA – w Polacy przeznaczali na promocje 250 zł, a zrobiło to ok. 25% rodaków. Eksperci przewidują, że w 2022 roku chętnych na wydatki może być jeszcze mniej. Inflacja w Polsce rośnie coraz szybciej, wiele produktów mocno podrożało. Zwłaszcza wzrost cen żywności może sprawić, że na mniej potrzebne artykuły nie wystarczy już pieniędzy. Ogólna wartość sprzedaży w Czarny Piątek może być wyższa, ale wolumen niższy.
Oczywiście jest realne, że te prognozy zupełnie się nie sprawdzą. Black Friday 2022 (Czarny Piątek z przyległościami) może okazać się momentem, w którym większość Polaków kupi bliskim rozmaite prezenty pod choinkę – nawet jeśli obniżki nie robią specjalnego wrażenia, to zawsze jakaś oszczędność. W emitowanych reklamach przeważają zapowiedzi obniżek rzędu 20–35%. W niektórych kategoriach promocje mają sięgać 50–60%, jednak dotyczy to głównie tańszych artykułów.
Pozorne wyprzedaże na Black Friday 2022? Czarny Piątek pułapką dla naiwnych
Przez wiele poprzednich lat czarnopiątkowe okazje były tylko haczykiem. Sklepy mocno podwyższały ceny tuż przed wyprzedażami, by niewielkie obniżki reklamować jako ogromne przeceny. Czasami obniżona cena w okolicach Black Friday była nawet wyższa od wcześniejszej, standardowej! Nieuczciwi handlowcy musieli spotkać się z odpowiedzią. Swoje kroki podjęli konsumenci i prawodawcy:
- oddolna akcja Fake Friday, która na stronie fakefriday.org pozwalała sprawdzić ceny w najpopularniejszych sklepach przed Czarnym Piątkiem, w poszczególnych miesiącach. Niestety dla nabywców, wyszukiwarka zatrzymała się na 2021 roku;
- dyrektywa unijna Omnibus zobowiązuje sprzedawców, by informowali potencjalnych nabywców o najniższej cenie towaru z 30 dni sprzed jakiejkolwiek promocji. W Polsce jeszcze nie weszła w życie, ale niektóre sklepy stacjonarne i platformy e-commerce już deklarują jej przestrzeganie.
Co Polacy chcą kupować na największych wyprzedażach?
Zdecydowanym liderem w planach zakupowych jest szeroko pojmowana elektronika. Według badań Digital Care Group 40% Polaków planuje zakup komputerów, smartfonów, telewizorów, artykułów RTV i AGD podczas promocji na Black Friday 2022. Czarny Piątek jako okazję do nabycia takiego ważnego wyposażenia rozważa jeszcze 35% ankietowanych. Pozostałe 25% w ogóle się nie waha i już wie, że elektroniki nie kupi.
Na zaoszczędzenie kilku tysięcy złotych przy zakupie drogiego sprzętu trudno liczyć, choć może łowcy okazji wypatrzą takie oferty. Elektromarkety chętniej oferują rabaty stopniowane, uzależnione od liczby kupowanych produktów. Można wprawdzie zbić cenę najtańszego artykułu o 90–99%, ale trzeba w tym samym momencie zamówić 3–4 inne, które nie będą już objęte żadną promocją.
Nie tylko Black Friday. Po Czarnym Piątku są jeszcze Cyber Monday i Small Business Saturday
Skoro masowe wyprzedaże niejednokrotnie zapewniają sprzedawcom wzrost zysków, to zaczęli organizować kolejne „święta”. W soboty po Black Friday Amerykanie mogą zrobić zakupy w ramach Small Business Saturday – wtedy klientów chcą przyciągnąć przede wszystkim, małe, lokalne biznesy. Czarny Piątek to domena wielkich sieci. Ta akcja na razie nie rozpowszechniła się w Polsce.
Co innego Black Friday dla e-commerce, czyli poniedziałkowe Cyber Monday. Wiele sklepów internetowych organizujących przeceny na Czarny Piątek po prostu przedłuża ich obowiązywanie o 3 kolejne dni. W tym roku do 28 listopada. Masz dużo pracy i boisz się, że nie zdążysz skorzystać z okazji na Black Friday 2022? Czarny Piątek to w praktyce jeden z kilku dni, kiedy obowiązują promocje.
Czarny Piątek dla przedsiębiorców. Zalety i wady organizowania promocji na Black Friday 2022
Właściciele firm również planują zakupy na potrzeby swojej działalności z uwzględnieniem potencjalnych obniżek pod koniec listopada. Pytanie, czy warto samemu walczyć o klientów w tym czasie? Specjaliści ds. marketingu nie są tu zgodni i wskazują na:
- zalety przyłączenia się do Black Friday 2022:
- spodziewany wzrost sprzedaży;
- uczestnictwo w rozpoznawalnej akcji;
- możliwość dotarcia do nowych odbiorców;
- wady organizowania Czarnego Piątku 2022 w swojej firmie:
- duża konkurencja, trudność przebicia się z ofertą;
- pokusa stosowania sztuczek cenowych, na które klienci nie zareagują dobrze, jeśli się o nich dowiedzą;
- możliwe zarzuty o napędzanie konsumpcjonizmu i degradację środowiska.
Pytania o Black Friday 2022. Czarny Piątek w pigułce
Co warto wiedzieć o Czarnym Piątku 2022? Poniżej skrót informacji o Black Friday w formie FAQ:
Czym jest Czarny Piątek, Black Friday?
Czarny Piątek i Black Friday to dzień wyprzedaży i promocji, który wypada raz w roku, tuż po Święcie Dziękczynienia w Stanach Zjednoczonych. Amerykańska tradycja święta okazji rozprzestrzeniła się na cały świat.
Co to Cyber Monday?
Cyber Monday to cyfrowy odpowiednik Black Friday. Dzień, w którym wiele sklepów internetowych oferuje duże obniżki, przypada na pierwszy poniedziałek po Czarnym Piątku.
Kiedy wypada Black Friday 2022?
Czarny Piątek w 2022 roku wypada 25 listopada.
Jak długo potrwa Czarny Piątek 2022?
Black Friday każdy sklep organizuje we własnym zakresie. Przepisy nie narzucają ram czasowych promocji. Niektóre firmy zrobią wyprzedaże w piątek i może poniedziałkowy Cyber Monday, część przez 4 dni, a inne reklamują akcje, które trwają przez kilka tygodni (Black Weeks).
Jakie są promocje na Black Friday 2022?
Czarny Piątek w każdym sklepie lub innym przedsiębiorstwie wygląda nieco inaczej. Część firm przecenia cały asortyment, a część jedynie wybrane produkty i usługi. Niektóre oferują obniżki rzędu 15–40%, w innych ceny spadają o 50–60%. Wyprzedaże na poziomie 75–90% są głównie w USA.
Podczas zakupów na Black Friday warto zachować ostrożność i chłodną głowę. Przed wydaniem pieniędzy nie zaszkodzi sprawdzić, ile dana rzecz kosztowała parę tygodni i miesięcy wcześniej. Jednak w 2022 r. takie przygotowania do Czarnego Piątku mogą być trudniejsze z powodu inflacji i wzrostu cen. Trudno przewidywać, ile dokładnie będą kosztować te same towary podczas wyprzedaży bożonarodzeniowych, noworocznych czy już w 2023 roku bez promocji. Niestety wiele wskazuje na to, że taniej już było.
- Tarcza antyinflacyjna. Jakie są założenia rządu
- Mateusz Morawiecki: Polska tworzy idealne warunki dla amerykańskich inwestorów
- Koronawirus w Polsce. Rząd rozważa potencjalne obostrzenia. Miałyby wejść w życie 1 grudnia
- Zakaz handlu w niedziele. Coraz więcej sklepów omija restrykcje. PIS przygotował projekt nowelizacji, KO i Porozumienie stawia weto
- GUS: inflacja w Polsce na poziomie 7,7%. Wzrost cen najwyższy w XXI wieku
Zobacz również:
