Warunki przedłużenia renty z tytułu niezdolności do pracy
Aby ubiegać się o przedłużenie renty z tytułu niezdolności do pracy, należy spełnić kilka kluczowych warunków. Przede wszystkim, trzeba mieć przyznaną rentę okresową, której termin ważności został określony w decyzji ZUS-u.
Wniosek o przedłużenie świadczenia powinien zostać złożony przed upływem tego terminu. Kolejnym warunkiem jest dalsze istnienie niezdolności do pracy, potwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej. Do wniosku należy dołączyć aktualną dokumentację medyczną obrazującą stan zdrowia i przebieg leczenia. Od oceny stanu zdrowia przez lekarza orzecznika zależy, czy renta zostanie przedłużona, a jeśli tak, to na jaki okres.
Wymagane dokumenty i sposób składania wniosku
Aby skutecznie ubiegać się o przedłużenie renty z tytułu niezdolności do pracy, należy złożyć wniosek na formularzu ZUS ERN-P. Formularz ten dostępny jest na stronie internetowej ZUS oraz w placówkach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.Wniosek można złożyć osobiście, za pośrednictwem poczty lub przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS.
Do wniosku ERN-P należy dołączyć dokumenty potwierdzające dalsze istnienie prawa do renty, przede wszystkim zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz OL-9) oraz aktualną dokumentację medyczną. Jeśli wniosek składa pełnomocnik, konieczne jest także załączenie pisemnego pełnomocnictwa.
Terminy i procedura przedłużania renty
Wniosek o przedłużenie renty z tytułu niezdolności do pracy powinien zostać złożony nie później niż na 3 miesiące przed upływem okresu, na jaki przyznano świadczenie.
ZUS ma obowiązek poinformować osobę zainteresowaną o zbliżającym się terminie wygaśnięcia prawa do renty. Po złożeniu wniosku ERN-P osoba ubiegająca się o przedłużenie renty zostaje skierowana na badanie przez lekarza orzecznika ZUS. Na podstawie dokumentacji medycznej i wyników badania lekarz wydaje orzeczenie o dalszej niezdolności do pracy lub jej braku. Od tego orzeczenia przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS, wnoszony w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia.
Skutki wydłużenia ważności orzeczeń w czasie epidemii
W związku z epidemią COVID-19, ważność orzeczeń o niezdolności do pracy, których termin upływał w czasie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego, ulegała automatycznemu wydłużeniu o 3 miesiące od dnia upływu terminu ważności. Dotyczyło to także prawa do świadczeń uzależnionych od stwierdzenia niezdolności do pracy, w tym renty.
Aby skorzystać z tego wydłużenia, konieczne było złożenie wniosku o dalszą wypłatę świadczenia przed upływem terminu ważności orzeczenia.Wniosek można było przekazać do ZUS drogą elektroniczną przez PUE ZUS lub wrzucić do specjalnej skrzynki w placówce Zakładu. Wydłużenie ważności orzeczeń i prawa do świadczeń następowało z mocy prawa, bez konieczności wydawania decyzji.
Wysokość renty po przedłużeniu
Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy po jej przedłużeniu zależy od podstawy wymiaru świadczenia oraz ustalonego okresu niezdolności do pracy. Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 24% kwoty bazowej oraz po 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych, po 0,7% za każdy rok okresów nieskładkowych, i po 0,7% za każdy rok brakujący do pełnych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.
Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75% renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Z kolei renta szkoleniowa, przyznawana osobom, które mogą przekwalifikować się do innego zawodu, stanowi 75% podstawy wymiaru, nie mniej jednak niż najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Zawieszenie lub zmniejszenie renty a osiąganie przychodów
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ulega zawieszeniu lub świadczenie jest odpowiednio zmniejszane w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Kwoty przychodu powodujące zmniejszenie lub zawieszenie renty określane są corocznie i podawane do wiadomości przez ZUS. Zmniejszenie renty następuje w razie osiągnięcia przychodu przekraczającego 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższego niż 130% tego wynagrodzenia.Świadczenie ulega wówczas obniżeniu o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia.
Zawieszenie renty ma miejsce, gdy przychód przekracza 130% przeciętnego wynagrodzenia. Przedłużenie renty z tytułu niezdolności do pracy wymaga dopełnienia określonych formalności i spełnienia warunków dotyczących stanu zdrowia. Najważniejsze jest złożenie wniosku ERN-P wraz z aktualną dokumentacją medyczną przed upływem terminu ważności świadczenia. Od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS zależy, czy renta zostanie przedłużona, a jeśli tak, to na jaki okres i w jakiej wysokości. Warto pamiętać, że osiąganie dodatkowych przychodów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem renty.