Umiejętności interpersonalne to temat, który pojawia się praktycznie w każdym materiale na temat poszukiwania pracy. Czy wiesz jednak, jaka brzmi definicja tego pojecia? Jak rozwijać te umiejętności? Sprawdź to w naszym tekście!
Do niedawna podczas poszukiwania pracy liczyły się przede wszystkim tzw. kompetencje twarde. Była to umiejętność wykonywania konkretnych czynności, na przykład obsługi zaawansowanych programów czy pracy fizycznej na danym stanowisku. Obecnie zdecydowana większość osób może pochwalić się wykształceniem, popularne są także kursy czy szkolenia, zatem kompetencje twarde zaczęły odgrywać dużo mniejszą rolę. Pracodawcy cenią za to kompetencje miękkie, czyli właśnie umiejętności interpersonalne. Z tego powodu warto wiedzieć, czym one są oraz jak je rozwijać.
Co to są zdolności interpersonalne?
Nie da się ukryć, że – o ile nie wybiera się życia w samotni na środku pustyni – żyjesz pośród innych ludzi i codzienna egzystencja opiera się na kontaktach z nimi. Istnieją rozmaite kompetencje, które sprawiają, że nawiązywanie relacji jest znacznie łatwiejsze. Wszystkie cechy, które pozwalają na skuteczne porozumiewanie się z innymi ludźmi, to właśnie umiejętności interpersonalne. Służą one zarówno w pracy, gdzie można rozwijać zdrowe relacje ze współpracownikami, jak i w życiu prywatnym podczas interakcji z rodziną, znajomymi lub nawet osobami przypadkowo poznanymi, chociażby w sklepie.
Czy cechy interpersonalne są wrodzone?
Pewne umiejętności wchodzące w skład kompetencji miękkich są uwarunkowane genetycznie, podobnie jak cechy charakteru. Większość osób w mniejszym lub większym stopniu ma rozwinięte konkretne cechy w sposób naturalny, ale ich brak nie stanowi przeszkody. Umiejętności interpersonalne można bowiem rozwijać lub nawet uczyć się ich od zera. Jest to oczywiście zazwyczaj długotrwały i nieraz bardzo trudny proces. Dobrze jest robić wszystko powoli i stopniowo poszerzać zakres swoich kompetencji, ponieważ rozwijanie zbyt wielu rzeczy naraz może jedynie zniechęcić.
Dlaczego wysokie umiejętności interpersonalne są tak ważne w pracy?
Poprawne wykonywanie wszystkich powierzonych zadań oraz posiadanie konkretnych umiejętności to oczywiście nadal bardzo ważne cechy, których nie można zaniedbywać. Coraz większa popularność umiejętności interpersonalnych to jednak wynik uważnych obserwacji pracodawców. Zauważają oni, że zgrany zespół pracujący w dobrej atmosferze jest bardziej efektywny i odnosi większy sukces niż ten, który nie potrafi ze sobą współpracować. Równie istotne jest też właściwe podejście do klienta, którego podstawą są interpersonalne umiejętności.
Jakie mogą być kompetencje interpersonalne?
Mimo że w niektórych ogłoszeniach pojawiają się konkretne cechy, które powinni mieć kandydaci, to znacznie częściej pojawia się dość zagadkowy zapis o wysoko rozwiniętych umiejętnościach interpersonalnych. Warto zatem wiedzieć, których konkretnie cech mogą wymagać pracodawcy. Opisujemy najczęściej wymagane i najbardziej pożądane cechy interpersonalne, które warto rozwijać.
Umiejętności interpersonalne – komunikacja i praca w zespole
Może się wydawać, że każda osoba potrafi rozmawiać z innymi, lecz w rzeczywistości nie wszyscy umiemy łatwo nawiązać kontakty i zyskać sympatię innych ludzi. Należy także umieć dobrze słuchać – nie ignorować słów innych, podtrzymywać rozmowę i wykazywać się zrozumieniem. Komunikacja polega także na przemawianiu do grupy oraz współpracy z innymi. Trzeba dbać o wywiązywanie się ze swoich zadań i sprawne wymienianie się ze współpracownikami efektami swoich starań.
Umiejętności interpersonalne – rozwiązywanie konfliktów
Wysokie umiejętności interpersonalne to często umiejętność rozwiązywania konfliktów. Jest najbardziej pożądana u wszystkich osób zajmujących stanowiska kierownicze, ponieważ to one narażone są na niezgodę między podwładnymi. Powinni się nią wykazywać także wszyscy ci, którzy pracują bardzo blisko z innymi osobami, czyli nauczyciele, psycholodzy albo pracownicy socjalni. Nie mogą dopuszczać do powstawania sytuacji konfliktowych, a gdy te zaistnieją – powinni szybko je rozwiązywać. Wymaga to odpowiedniego wyczucia, umiejętności czytania emocji oraz sprawiedliwości w ocenie sytuacji.
Umiejętności interpersonalne – asertywność
Umiejętność stawiania granic jest niezwykle istotną cechą, ponieważ bez niej stajemy się podatni na manipulację oraz różnego rodzaju naruszenia. Warto tutaj zaznaczyć, że asertywność łączy wyrażanie własnego zdania z respektowaniem opinii innych. Nie jest to zatem zuchwałość czy bezczelność, a pewność siebie oparta na szacunku do drugiej osoby. Cecha ta pozwala na rozwiązywanie konfliktów i tworzenie zdrowych relacji z innymi.
Umiejętności interpersonalne – kreatywność
Mimo że kreatywność nie jest zazwyczaj ściśle związana z pracą z innymi ludźmi, to również należy do kompetencji interpersonalnych. Pozwala na twórcze rozwiązywanie trudnych sytuacji i wnosi powiew świeżości. Umożliwia także nowe spojrzenia na dany temat – nawet ten najbardziej oklepany – i zaproponowanie czegoś zupełnie nowego. Kreatywność przydaje się w większości zawodów, ale przede wszystkim w pracy z dziećmi oraz tworzeniem.
Umiejętności interpersonalne – zdolność do negocjacji
To prawdziwie wszechstronna umiejętność, ponieważ łączy praktycznie wszystkie powyżej wspomniane zalety. Dobra negocjacja opiera się na postawieniu własnych warunków i jednocześnie otwarciu na drugą stronę. Wymaga pamiętania o własnych potrzebach i celach przy zrozumieniu sytuacji drugiej strony, czego efektem jest wypracowanie rozwiązania zadowalającego wszystkich.
Umiejętności interpersonalne – jak rozwijać kompetencje miękkie?
Istnieje wiele metod na rozwój konkretnych umiejętności interpersonalnych. Warto skupić się przede wszystkim na zwiększeniu pewności w obszarze, który pozostawia najwięcej do życzenia. Jak rozwijać umiejętności interpersonalne? Oto kilka sposobów:
- zastanawianie się, z czego może wynikać postawa odbiorcy i próba zrozumienia jego pozycji i punktu widzenia; rozwijanie empatii;
- stawianie swoich granic tam, gdzie uważasz to za słuszne, nawet wtedy, gdy nie podoba się to innym ludziom;
- rozwijanie relacji z innymi ludźmi, wychodzenie na spotkania, poznawanie nowych osób;
- zapisanie się na odpowiedni kurs lub szkolenie, na przykład omawiające sztukę mediacji lub z ćwiczeniami na rozwój kreatywności.
Umiejętności interpersonalne to coś, co przydaje się nie tylko w pracy, lecz także życiu prywatnym. Warto zatem dbać o ich rozwijanie, aby móc lepiej współpracować z innymi. Na pewno opłaci się to na każdej płaszczyźnie życia.
- Kompetencje miękkie – definicje. Jak rozwijać i wykorzystywać swoje umiejętności?
- Mentoring biznesowy (coaching) – co to jest? Definicje mentoringu
- Pokolenie Z – 5 rzeczy, które powinieneś o nim wiedzieć. Charakterystyka generacji Z
- Koncepcja lean management jako sposób na optymalizację działań w przedsiębiorstwie
- Efekt Dunninga-Krugera: czym jest to coraz powszechniejsze zjawisko?