Prawo poboru to przywilej, który daje szerokie możliwości dotychczasowym akcjonariuszom. Dowiedz się, na czym polega, kto może z niego skorzystać oraz co to oznacza dla inwestora.
Spółki, które chcą zyskać nowy kapitał, często decydują się na emisję nowych akcji. Aby jednak dotychczasowi akcjonariusze nie stracili większości udziałów, przysługuje im prawo poboru. Dzięki nim mają pierwszeństwo w objęciu nowych akcji i mogą zachować swój aktualny stan posiadania. W tym celu spółka musi sporządzić specjalne ogłoszenie. Nie oznacza to jednak, że są do tego zmuszeni – mogą oni zrezygnować z tego prawa. Sprawdź, co oznacza w praktyce prawo poboru.
Czym jest prawo poboru?
Prawo poboru to przywilej, który obejmuje dotychczasowych akcjonariuszy akcji spółki. Nazywane jest prawem pierwszeństwo, ponieważ daje dotychczasowym właścicielom pierwszeństwo przy zakupie nowych udziałów danej spółki handlowej. Dotyczy ono liczby akcji proporcjonalnej do liczby już posiadanych akcji. Często korzystają z tego założyciele firmy, którzy posiadają większościowy udział. Przeprowadzają wtedy powszechnie nazywaną emisją z prawem poboru. Daje im to możliwość zachowania swojego aktualnego stanu posiadania.
Czy można zrezygnować z prawa poboru?
Prawo przyboru jest przywilejem, a nie obowiązkiem. W związku tym akcjonariusze mogą z niego skorzystać, ale nie muszą. W takiej sytuacji rezygnują z oferowanych im akcji i mogą je sprzedać. W efekcie prawo to zostaje notowane na giełdzie jako samodzielny papier wartościowy.
Ogłoszenie prawa poboru
Poinformowanie akcjonariuszy o nowych akcjach odbywa się za pomocą specjalnego ogłoszenia. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wszystkie akcje są akcjami imiennymi – wtedy nie ma takiej potrzeby. Obecni akcjonariusze powinni być poinformowani o informacjach takich jak data wejścia w życie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego, suma, o jaką będzie on podwyższony oraz cenę emisyjną akcji. Ogłoszenie informacje też o liczbie i rodzaju wartości nominalnej akcji, które podlegają prawu poboru oraz zasady przydziału akcji dotychczasowym akcjonariuszom spółki. Jednak to jeszcze nie koniec.
Co powinno zawierać ogłoszenie prawa poboru
Nie mniej ważne w ogłoszeniu są dane dotyczące miejsca i terminu oraz wysokości wpłat na akcję. Powinna pojawić się też informacja o skutkach niewykonania prawa poboru, a także, z czym wiąże się nieuiszczenie należnych wpłat. Ważny jest także termin ogłoszenia przydziału akcji oraz do którego akcjonariusze mogą wykonać prawo akcji.
Co warto wiedzieć o rynkowej wartości prawa poboru?
Aby wyliczyć teoretyczną wartość prawa poboru, najlepiej skorzystać z ogólnie przyjętego wzoru. Mówi on, że teoretyczna wartość prawa poboru jest ilorazem różnicy ceny emisyjnej nowych akcji i ceny rynkowej starych akcji i dodatkowo także sumy liczby jednostkowych prawa poboru, które są niezbędne do objęcia jednej akcji nowej emisji. Wzór ten pozwala ustalić kurs odniesienia dla akcji notowanych po odcięciu prawa poboru. Powinien on być wyższy od ceny emisji akcji.
Jak objąć nowe akcje?
Akcjonariusze mają prawo do poboru nowych akcji, które przysługują im w pierwszym rzędzie. Mogą oni wejść w ich posiadanie za pomocą subskrypcji zamkniętej. Polega ona na oferowaniu akcji wyłącznie akcjonariuszom, którym przysługuje to prawo.
Kiedy można pozbawić kogoś prawa poboru?
Prawo poboru może być ograniczone w całości lub po części w trakcie walnego zgromadzenia spółki. Może to mieć miejsce, gdy wcześniej zostało to zapowiedziane w porządku obrad walnego zgromadzenia. W takiej sytuacji zarząd przedstawia walnemu zgromadzeniu pisemną informację, w której znajduje się uzasadnienie pozbawienia prawa do poboru akcji oraz proponowana cena lub sposób jej ustalenia.
Wiesz już, do czego służy prawo poboru. Jego celem jest dotychczasowe utrzymanie sił w walnym zgromadzeniu spółki oraz zapewnienie ochrony przed zmniejszeniem wartości udziałów poszczególnych osób.
- Prawo własności intelektualnej – czym jest własność intelektualna i jak jest chroniona? Poznaj prawo autorskie, patenty i inne
- Prawo do dywidendy w spółce. Komu przysługuje i na jakich zasadach?
- Okres ochronny przed emeryturą – ile trwa? Jakiemu pracownikowi przysługuje ochrona przedemerytalna?
- Spółka – wszystkie najważniejsze informacje. Poznaj spółki komandytowe, z ograniczoną odpowiedzialnością, jawne i inne
- Nadgodziny – jaka jest ich definicja, czy są zapisane w przepisach i jakie wynagrodzenie za nie przysługuje?