Model biznesowy wyznacza działanie każdej firmy, nawet jeśli jej właściciele nie są tego świadomi. Stanowi on gwarancję osiągania sukcesów lub ponoszenia porażek rynkowych. Poznaj definicję modelu biznesowego i sprawdź, co zrobić, aby twój był skuteczny!
Model biznesowy jest planem stworzonym przez przedsiębiorstwo, służącym maksymalizowaniu zysków i minimalizowaniu kosztów. Stanowi pewnego rodzaju drogowskaz przy podejmowaniu współpracy z uczestnikami rynku, jak i przy świadczeniu usług i produkcji towarów. Właściwie skonstruowany model biznesowy może stanowić klucz do sukcesu rynkowego. Potwierdzają to przykłady wszystkich najbardziej liczących się na świecie przedsiębiorstw. Sprawdź, co to jest model biznesowy, jak go stworzyć i uczynić skutecznym!
Definicja modelu biznesowego firmy
Model biznesowy jest długoterminowym planem działalności przedsiębiorstwa. Tworzą go władze firmy, przy uwzględnieniu jej misji oraz celów okresowych. Służy on maksymalizacji wypracowanych zysków przy jednoczesnej minimalizacji poniesionych kosztów. Model biznesowy firmy określa relacje zachodzące pomiędzy poszczególnymi uczestnikami rynku.
Można określić go mianem struktury produktu, usługi oraz przepływu informacji. Model biznesowy zawiera role jednostek uczestniczących w konkretnej branży i rynku oraz korzyści, jakie z nich płyną. Często określany jest mianem „definicji źródeł przychodów”.
Model biznesowy – kluczowe kwestie
Podczas tworzenia modeli biznesowych obligatoryjne jest uwzględnienie następujących kwestii:
- źródeł finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa;
- celów, przypuszczalnych terminów i sposobów na ich osiągnięcie;
- technologii i narzędzi, jakimi dysponuje przedsiębiorstwo, służącymi osiąganiu celów.
Trzy podejścia do modeli biznesowych przedsiębiorstwa
Pojęcie modelu biznesowego ma wiele definicji. Przegląd literatury daje możliwość wyodrębnienia trzech ujęć, w których się one zamykają:
- podejścia finansowego;
- podejścia operacyjnego;
- podejścia strategicznego.
Cel tworzenia modeli biznesu
Tworzenie modeli biznesowych jest kluczowe dla osiągnięcia zrównoważonej i trwałej przewagi konkurencyjnej firmy na konkretnym rynku czy w branży. Dzięki nim zachowania rynkowe przedsiębiorstwa są przewidywalne, a relacje – standaryzowane. Ponadto, modele sprawiają, że przedsiębiorstwo jest przygotowane na podejmowanie decyzji o charakterze strategicznym, operacyjnym oraz finansowym w sytuacji zmieniającego się rynku.
Elementy modelu biznesowego
Przygotowanie takiego planu powinno uwzględniać szereg części składowych. Wśród podstawowych elementów modelu biznesowego nie może zabraknąć:
- określenia osoby klienta – jego pragnień, potrzeb i charakteru podejmowanych przez niego decyzji;
- zdefiniowania produktu lub usługi, które firma chce w przyszłości wprowadzić na rynek oraz szeregu potrzeb konsumenckich, które mają zaspokajać;
- wyjaśnienia sposobu, w jaki dany produkt lub usługa zostaną dostarczone klientowi; zaliczają się tutaj narzędzia, technologie oraz procesy i zbiór taktyk;
- odpowiedź na pytanie, dlaczego klienci będą chcieli zapłacić za dany produkt lub usługę i w jaki sposób będą mogli dokonać zakupu.
Wśród dodatkowych elementów modeli biznesowych często pojawiają się:
- sposób wdrożenia modelu do organizacji;
- określenie partnerów biznesowych;
- sposób zintegrowania modelu z innymi czynnikami mającymi miejsce w organizacji;
- określenie metodologii działania;
- określenie wartości wprowadzanej na rynek oferty;
- określenie segmentu klientów, do których będzie docierała oferta;
- określenie kanałów dystrybucji;
- określenie relacji przedsiębiorstwa z klientami.
Dodatkowo warto, aby model posiadał własną infrastrukturę, a więc zestaw kluczowych:
- zasobów niezbędnych do jego prawidłowego funkcjonowania;
- działań podejmowanych w celu sprawnego funkcjonowania modelu;
- partnerów; oznacza to określenie sieci dostawców i współpracowników, od których będzie zależało sprawne funkcjonowanie firmy.
Tworzenie profesjonalnego i skutecznego modelu biznesowego musi obejmować również sytuację finansową przedsiębiorstwa. Zaliczają się do niej:
- strumienie przychodów;
- struktura kosztów.
Dlaczego tak ważne jest tworzenie modeli biznesowych?
Dobry pomysł to nie wszystko. Dla osiągnięcia sukcesu konieczne jest odpowiednie jego zademonstrowanie. Klienci i kontrahenci muszą wiedzieć o istnieniu konkretnych produktów i usług, aby móc przesądzić o ich wyjątkowości i opłacalności. Model biznesowy przedsiębiorstwa wprawdzie nie przesądza o jego sukcesie, ale może w znacznym stopniu się do niego przyczynić.
Głównym zadaniem modelu biznesowego firmy jest porządkowanie informacji o produktach i usługach. Dzięki nim możliwe jest pokazanie w sposób prosty i wizualny przyszłych odbiorców. Tworzenie modeli biznesowych przyczynia się do poszerzania wiedzy o rynku, konkurencji oraz własnej przyszłej ofercie handlowej. Często przesądzają one o powodzeniu inwestycji i stanowią czynnik decydujący o ich wdrożeniu.
Przykładowy model biznesowy (business model)
Pojęcie modeli biznesowych nie jest nowe. O tym, co to jest model biznesowy, wiedziano już dziesiątki lat temu. Zasadniczo, tworzą je współcześnie i tworzyli w przeszłości wszyscy młodzi przedsiębiorcy, aby w ten sposób wizualizować swoją koncepcję na biznes. Często jednak modele te funkcjonowały tylko i wyłącznie w ich głowach lub w postaci mało uporządkowanych i chaotycznych notatek.
Dzisiaj idea tworzenia modeli biznesowych jest powszechnie znana i popierana wśród naukowców, analityków i biznesmenów. Uznaje się je za kluczowy element osiągnięcia sukcesu biznesowego. Z tego względu przykładowe modele biznesowe pojawiają się w podręcznikach szkolnych uczniów i studentów. Co więcej, przykłady modeli biznesowych z powodzeniem daje się odnaleźć w sieci.
Model biznesowy a innowacje
W ostatnich latach największą popularnością cieszą się innowacyjne modele biznesowe. Charakteryzuje je graficzny charakter oraz uproszczona forma. Wyróżnić można takie ich wersje, jak:
- model biznesowy maklerski;
- model biznesowy reklamowy;
- model biznesowy informacyjny;
- model biznesowy handlowca;
- model biznesowy producenta;
- model biznesowy afiliacyjny;
- model biznesowy wspólnotowy.
Jak wygląda najprostszy model biznesowy? Przykład może mieć formę ramek, które mieszczą się na jednej stronie kartki w formacie A4. Każda kratka przeznaczona jest na wypisanie jednej części składowej modelu. Wśród podstawowych elementów modelu biznesowego jednostronicowego znajdują się najczęściej:
- kluczowi partnerzy;
- kluczowe działania;
- propozycja wartości;
- relacje z klientami;
- segmenty klientów;
- kluczowe zasoby;
- kanały dystrybucji i reklamy;
- struktura kosztów;
- strumienie przychodów.
- Business Model Canvas – najpopularniejszy szablon modelu biznesowego
- BPMN, czyli Business Process Modeling Notation – czym jest proces biznesowy?
- 5 sił Portera – analiza atrakcyjności sektora kluczem do dominacji na rynku. Poznaj model Portera
- Czym jest struktura organizacyjna firmy? Definicja i rodzaje
- Doradztwo biznesowe dla firm – wybierz doradcę biznesowego krok po kroku
