BPMN to notacja dla opisów procesów biznesowych. Umożliwia przepływ procesu i komunikatów między uczestnikami, ułatwiając przekazywanie ważnych danych. Jaka jest najnowsza notacja BPMN 2.0? Przeczytaj, dlaczego modelowanie procesów jest tak ważne.
BPMN to standardowa notacja jednoznacznie wyrażająca określoną treść. Business Process Modeling Notation jako graficzny język modelowania procesów stosuje się w analizie biznesowej. Pozwala przedstawić specyfikację przepływu procesów w danym przedsiębiorstwie. Służą do tego schematy blokowe uzupełnione o legendy. Te ostatnie zawierają wykorzystane na diagramie symbole i konstrukcje. Dzięki temu jego interpretacja nie budzi wątpliwości. Sprawdź, kiedy notacja ta może okazać się przydatna w codziennym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.
Czym jest BPMN 2.0?
BPMN to wynikowa syntezy różnego rodzaju notacji umożliwiających modelowanie biznesowe. Jednolita notacja służy do opisywania procesów i relacji, które je łączą. Główny cel modelowania to zestaw elementów graficznych niezbędnych, aby tworzyć czytelne schematy blokowe. Są one potrzebne do wizualnego modelowania przebiegu procesów.
Pierwotna notacja została opublikowana w 2004 roku przez BPMI (Business Process Management Initiative). W 2005 roku organizacja połączyła się z OMG (Object Management Group), a wersję 2.0 opracowano w 2010 roku. Najnowsza wersja specyfikacji wydana w 2013 roku to BPMN 2.0.2, ma standard ISO/IEC 19510.
Business Process Modeling Notation, jako graficzny język modelowania, stanowi otwarty standard notacyjny. Używany jest do przygotowywania diagramów opisujących przepływ procesów biznesowych. Ten intuicyjny język graficzny zyskał popularność dzięki łatwości przyswojenia przez wszystkich uczestników procesu – od analityków biznesowych po programistów.
Notacja BPMN a proces biznesowy
BPMN traktowane jest jako proces, na który składają się czynności i decyzje niezbędne do realizacji konkretnego zlecenia. W uproszczeniu notacja oznacza rozłożenie procesu na części składowe. Mogą to być:
- procesy prywatne (wewnętrzne);
- procesy publiczne;
- inne procesy (kooperacja i choreografia).
Procesy prywatne
Procesy prywatne to działania specyficzne dla danego przedsiębiorstwa, tak zwany workflow. Dzieli się je na wykonalne i niewykonalne. Procesy wykonalne modeluje się po to, aby móc przeprowadzić prezentację sposobu ich wykonania. Procesy niewykonalne dotyczą celów dokumentacyjnych i nie zawierają na przykład danych koniecznych do sfinalizowania procesu.
Procesy publiczne
Procesy publiczne reprezentują interakcje zachodzące między procesami prywatnymi a innymi procesami bądź uczestnikami. Uwzględniają tylko te czynności, bez których komunikacja z procesem lub uczestnikiem nie byłaby możliwa. Diagram zawiera aktywności niezbędne do komunikacji poza procesem prywatnym oraz do kontroli przepływu. Model publicznego procesu biznesowego ma udostępniać ograniczone informacje dla wskazanego procesu. Jest to więc prezentacja punktów stycznych procesu oraz podmiotów zewnętrznych.
Inne procesy w ramach BPMN
Inne procesy biznesowe to kooperacja (collaboration) i choreografia. Model współpracy zakłada obecność większej liczby basenów (obiektów, aplikacji czy uczestników), między którymi zachodzą interakcje. Pokazywane są one jako sekwencje aktywności wskazujące na wymiany komunikatów. Choreografia dotyczy interakcji uczestników konkretnego procesu bez czynności wykonywanych przez poszczególne osoby.
Diagram BPMN
Adresatami BPMN są:
- eksperci techniczni;
- analitycy biznesowi;
- menedżerowie.
To osoby odpowiedzialne za realizowanie procesów, ich tworzenie i usprawnianie oraz monitorowanie i kontrolowanie. Proces opisany za pomocą diagramu to wizualna prezentacja ułatwiająca zrozumienie związków zachodzących pomiędzy procesami.
BPMN sprawdza się zarówno w przypadku prostych, jak i złożonych diagramów zawierających charakterystyczne elementy graficzne. Prosty diagram biznesowy przygotowywany jest w celach poglądowych i analitycznych. Bardziej złożony to diagram wykonalny.
Firma, która chce realizować modele biznesowe, powinna uzupełniać je o słownik pojęć i reguły biznesowe. Takie działania muszą być dokumentowane przez procedury, a nie procesy, dlatego wspólny słownik biznesowy jest narzędziem zapewniającym jednoznaczność oraz spójność dokumentacji.
Elementy graficzne modeli BPMN
Podstawowe elementy BPMN reprezentują unikalne aspekty procesu biznesowego. W ich skład wchodzą:
- pule i tory;
- elementy przepływu – symbole i łączniki;
- dokumenty (obiekty danych).
Diagram jako wizualizacja modeli procesów biznesowych zawiera elementy graficzne przedstawiające składowe zadania. Pomiędzy procesami zachodzą widoczne zależności, co doskonale odzwierciedla odpowiednio przygotowany diagram.
Co oznaczają poszczególne elementy?
Pule i tory reprezentują uczestników procesu. Pule (pool) przedstawia organizacje i podmioty. Tory (lane) to z kolei komórki organizacyjne, stanowiska i role. Graficznie są to prostokątne pola. Elementy łączące się ze sobą tworząc przepływ pracy to symbole. Wskazują one na aktywne elementy procesu, czyli różne typy zdarzeń (start, intermediate, end), aktywności (zadanie i podproces – task i sub-process) i bramki (gateway). Na łączniki składają się cztery rodzaje obiektów:
- przepływy sekwencji (linia ciągła);
- przepływy komunikatów;
- powiązania pojęciowe (linia przerywana);
- powiązania danych.
Jak modelowanie procesów biznesowych wpływa na działalność firmy?
Skrót BPMN oznacza Business Process Modeling Notation. Jest to zbiór jasno zdefiniowanych symboli, które służą do przedstawienia procesów w sposób graficzny. Daje możliwość kontrolowania procesów zachodzących w przedsiębiorstwie. Umożliwia on monitorowanie czasu, kosztów i zasobów firmy. Tym samym zwiększa efektywność projektowania procesów. Implementacja notacji pozwala wdrożyć międzynarodowy standard dający możliwość przenoszenia definicji projektów. Dzięki BPMN modele biznesowe mogą być bez przeszkód wykorzystywane w różnych firmach. Taka automatyzacja wpływa na zrozumiałość komunikatów pomiędzy uczestnikami bez względu na pozycję, jaką zajmują.
Graficzna metoda modelowania dotyczy procesów biznesowych o różnym charakterze. Proces publiczny to interakcje pomiędzy wewnętrznym procesem biznesowym a uczestnikami spoza samego procesu. Natomiast proces prywatny jest specyficzny dla rodzaju danego zadania i działalności prowadzonej przez firmę. Niezależnie od przypadku standaryzacja notacji w postaci BPMN 2.0 zapewnia jednoznaczność dokumentacji. Daje możliwość analizowania, projektowania i wykonywania procesów, co pozytywnie przekłada się na wewnętrzne procedury i ustalone sposoby działania.
- DFD, czyli diagram przepływu danych – jak go tworzyć, co daje to narzędzie?
- FMEA – na czym polega analiza FMEA rodzajów i skutków możliwych błędów?
- Doradztwo biznesowe dla firm – wybierz doradcę biznesowego krok po kroku
- Model biznesowy, czyli business model – kompendium wiedzy
- Czym jest benchmarking?
Zobacz również:
