Posiadasz pomysł na biznes, ale nie wiesz od czego rozpocząć jego realizację w praktyce? Wypróbuj najpopularniejszy wśród startup-ów szablon modelu biznesowego i zacznij świętować swój sukces! Przedstawiamy założenia Business Model Canvas!
Business Model Canvas to dość innowacyjna, ale jednocześnie niezwykle skuteczna metoda na zaprezentowanie pomysłu startującego biznesu. Dzięki niemu w prosty sposób stworzysz czytelny i łatwy w odbiorze, jednostronicowy szablon modelu biznesowego, który z powodzeniem będzie mógł zastąpić wielostronicowe biznesplany. Jeśli zatem do tej pory nie znałeś tego sposobu na przeprowadzenie pełnej analizy pomysłu na biznes, to koniecznie nadrób z nami swoje zaległości w tej materii! Prezentujemy krótki poradnik na temat Business Model Canvas dla początkujących. Zapraszamy do lektury!
Business Model Canvas – czym jest ten model biznesowy?
Business Model Canvas (BMC) to jeden z najpopularniejszych szablonów modelu biznesowego, który został opracowany przez Alexa Osterwaldera, szwajcarskiego przedsiębiorcę, i po raz pierwszy zaprezentowany szerszemu gronu odbiorców w publikacji ,,Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”. Pozycja została doceniona głównie przez młodych właścicieli i pomysłodawców startup-ów, którzy do tej pory nie mieli styczności z formalnościami związanymi z opracowywaniem dokumentacji niezbędnej do rozpoczęcia własnego biznesu.
Business Model Canvas w założeniu jest narzędziem pozwalającym na maksymalnie uproszczone zdefiniowanie, zaprojektowanie i zwizualizowanie idei biznesowych. To model uniwersalny, a więc możliwy do wdrożenia w każdej branży i w przedsiębiorstwach w każdym rozmiarze. Chociaż polubili go zwłaszcza założyciele startupów, to mogą z niego skorzystać też międzynarodowe korporacje. Wśród tych najpotężniejszych wymienia się głównie IBM oraz Nestle.
Osterwalderowi, twórczy modelu, zależało na tym, aby na jednej kartce w formacie A4 dało się opisać najważniejsze elementy związane z działalnością organizacji. Przedsiębiorca skorzystał ze swojego doświadczenia i przeanalizował działalność wielu firm z różnych branż, aby w ten sposób wyróżnić zestaw podstawowych elementów każdego biznesu.
W praktyce Business Model Canvas (BMC) to szablon modelu biznesowego rozpisany na jednej kartce papieru podzielonej na dziewięć bloków tematycznych odpowiadającym kluczowym obszarom działalności biznesowej: klientami, ofertą, infrastrukturą oraz pozycją finansową. Celem stworzenia modelu jest uzyskanie przejrzystego obrazu zasad organizacji firmy.
Szablon modelu biznesowego – krok po kroku
Business Model Canvas składa się z dziewięciu podstawowych elementów:
- segmentów klientów;
- propozycji wartości;
- kanałów sprzedaży;
- relacji z klientami
- kluczowych procesów;
- zasobów;
- więzi partnerskich;
- struktury przychodów;
- struktury kosztów.
Model przybiera postać kartki A4 podzielonej na bloki odpowiadające dziewięciu podstawowym elementom. Każdy z nich powinien zostać starannie wypełniony.
Element modelu biznesowego nr 1: segmentacja rynku
Pierwszym elementem modelu biznesowego jest próba dokonania podziału klientów na poszczególne segmenty. W tym momencie kwestią kluczową jest znalezienie odpowiedzi na pytania;
- Dla kogo powstanie produkt?
- Kto może być potencjalnym klientem mojego przedsiębiorstwa i dlaczego?
- Kto będzie w stanie zapłacić za mój produkt?
Klienci są najważniejszym ogniwem dla funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa. Żadne z nich nie będzie w stanie przetrwać na rynku, kiedy nie znajdzie odpowiednio dużej rzeszy odbiorców.
Ważne jest zatem, aby zastanowić się, do jakiej grupy odbiorców będzie skierowany twój produkt, jakie potrzeby będzie w stanie zaspokoić. Ważne jest, kto dokładnie będzie w stanie go kupić. Weź pod uwagę płeć, wiek, miejsce zamieszkania, zachowania, zainteresowania, dochody, etc. Dodatkowo zastanów się, gdzie będziesz sprzedawał swoje produkty.
Pamiętaj, że nie musisz się ograniczać do jednego segmentu. Możesz stworzyć kilka rodzajów produktów dopasowanych do różnorodnych potrzeb osobnych segmentów odbiorców.
Element modelu biznesowego nr 2: propozycja wartości
Klienci chcą kupować jedynie takie produkty i usługi, które wykazują dla nich jakąś wartość. Z tego względu kolejnym krokiem będzie odpowiedzenie sobie na pytania:
- Jakie problemy klientów pragnę rozwiązać?
- Co ma duże znaczenie dla wybranej prze mnie grupy odbiorców?
- Jakie elementy i cechy produktu lub usługi są dla klientów najistotniejsze?
- Co moi klienci zyskają, jeśli kupią mój produkt lub usługę?
Każdy kupowany produkt lub usługa stanowią rozwiązanie poszczególnych problemów. Nie ma zakupów, które dokonywane są bez sensu, chociaż z pozoru mogłoby tak się wydawać. Reakcja zawsze stanowi odpowiedź na akcję, jaką w tym przypadku jest potrzeba.
Wartością, która będzie wyróżniała twoje produkty od produktów konkurencji może być cena lub jakość, ale też konkretne korzyści, na przykład: szybka dostawa, możliwość dokonywania zakupów online, możliwość bezpłatnej dostawy i zwrotów, darmowe poprawki krawieckie, ubezpieczenie, etc. Miejmy nadzieję, że w przyszłości sam fakt kupowania produktów twojej marki będzie dla klientów wartością.
Element modelu biznesowego nr 3: kanały dystrybucji
W kroku trzecim twoim zadaniem będzie określenie kanałów, za pomocą których dotrzesz do swoich klientów. Wśród pomocniczych pytań, na jakie warto w tym momencie odpowiedzieć znajdują się:
- Jak nawiązuję kontakty z klientami?
- Z jakich kanałów sprzedaży chcę i opłaca mi się korzystać?
- Jakie metody dystrybucji sprawdzą się najlepiej w przypadku wybranego przeze mnie segmentu klientów?
- Z jakimi kosztami będę musiał się liczyć?
Wybór kanałów dystrybucji w bezpośredni sposób wpływa na relacja pomiędzy tobą, a twoimi klientami. Rolą kanałów jest przede wszystkim budowanie świadomości o proponowanych przez ciebie produktach i usługach oraz budowanie opinii o nich. Dodatkowo kanały mają za zadanie umożliwienie dokonania zakupu i zapewnienie wsparcia posprzedażowego.
Wśród kanałów wyróżnić można te:
- pośrednie – wiążą się z możliwością uzyskania niższej marży, ale dają równocześnie większe możliwości dotarcia do klientów; to na przykład: sklepy partnerskie i hurtownicy;
- bezpośrednie – wiążą się z możliwością uzyskania wyższej marży, ale też wyższymi kosztami własnymi; to na przykład: sprzedawcy w siedzibie firmy, własny sklep internetowy).
Element modelu biznesowego nr 4: relacje z klientem
W polu dotyczącym relacji z klientem opisuje się typ relacji, jaka połączy przedsiębiorstwo z poszczególnymi segmentami konsumentów. Warto się tutaj zastanowić przede wszystkim nad celem takich relacji.
Odpowiedz sobie na pytania:
- Jakich relacji mogą oczekiwać od mojej firmy jej potencjalni klienci?
- Czy dam radę sprostać tym oczekiwaniom?
- Ile będzie mnie kosztować podjęcie próby sprostania oczekiwaniom klientów?
Relacje mogą przyjąć formę:
- pośrednich – w pełni zautomatyzowanych, na przykład: chatboty, kasy samoobsługowe;
- bezpośrednich – konieczność zatrudnienia opiekuna lub konsultanta.
Element modelu biznesowego nr 5: struktura przychodów
Analizują strukturę przychodów w twojej firmie, powinieneś się zastanowić w jaki sposób i ile klienci będą płacić za oferowane przez ciebie produkty i usługi. Strumieni przychodów może być kilka, a każdy z nich może charakteryzować się innym mechanizmem cenowym. Cennik może być ustalony odgórnie, ale może również przyjąć formę w pełni negocjowalną. Opłata może być jednorazowa lub abonamentowa.
Element Business Model Canvas nr 6: kluczowe zasoby
W kolejnym polu określa się wszelkie zasoby niezbędne firmie do wytworzenia produktu, świadczenia usług, dotarcia do klientów oraz wygenerowania przychodów. Zasoby mogą przyjąć postać:
- zasobów fizycznych – na przykład: sprzętu, samochodów, maszyn, urządzeń;
- zasobów finansowych – środków finansowych, które będą niezbędne dla wyprodukowania produktów lub wyświadczenia usług;
- zasobów intelektualnych – prawa autorskie i patenty;
- zasobów ludzkich – kapitał ludzki.
Przedsiębiorstwo może posiadać zasoby na własność lub je wypożyczać.
Element modelu biznesowego nr 7: kluczowe czynności
W kroku siódmym nadchodzi czas na określenie czynności niezbędnych dla wygenerowania przychodu, nawiązania oraz utrzymania relacji z klientem.
Element modelu biznesowego nr 8: kluczowi partnerzy
Rzadko zdarzają się przedsiębiorcy, którzy potrafią i mogą być w pełni samowystarczalni. Zazwyczaj firmy współpracują z szeregiem dostawców, wykonawców, współpracowników i partnerów. Warto wyszczególnić tych najważniejszych oraz zastanowić się, jaki rodzaj partnerstwa będzie najkorzystniejszy z punktu widzenia twojej firmy.
Element modelu biznesowego nr 9: struktura kosztów
Ostatnim polem w tabeli jest przeanalizowanie struktury kosztów. To ważny element, który znalazł się na końcu, ponieważ nie sposób określić kosztów, kiedy nie będzie się znało wszelkich wydatków. Zastanów się więc:
- Jakie działania przedsiębiorstwa wiążą się z koniecznością poniesienia największych wydatków?
- Czy istnieje możliwość, aby zmniejszyć koszty bez ingerencji w jakość lub dostępność produktów i usług?
Jak widać, Business Model Canvas to proste narzędzie do kompleksowej analizy przedsiębiorstwa. Najlepiej sprawdza się w przypadku chęci wdrożenia nowych produktów, usług, rozwiązań lub rozpoczęcia nowej działalności. BMC z powodzeniem może zastąpić obszerne biznesplany.
- Model biznesowy, czyli business model – kompendium wiedzy
- Kanały dystrybucji w sprzedaży i jak wpływają na proces logistyczny w biznesie
- 5 sił Portera – analiza atrakcyjności sektora kluczem do dominacji na rynku. Poznaj model Portera
- Metoda lean startup
- BPMN, czyli Business Process Modeling Notation – czym jest proces biznesowy?
Zobacz również:
