Popularna burza mózgów to jedna z metod wykorzystywanych podczas generowania pomysłów, czy też szukania rozwiązania problemu. Cieszy się dużym powodzeniem również w największych firmach i zespołach menedżerskich wysokiego szczebla.
Jak wygląda książkowa definicja często używanego pojęcia, jakim jest burza mózgów? Co się za nią kryje i w jakich sytuacjach znajduje zastosowanie w codziennym życiu prywatnym i biznesowym? Sprawdź najważniejsze informacje o technice burzy mózgów.
Burza mózgów – definicja
Choć metoda grupowego rozwiązywania problemów i generowania pomysłów znana była już wcześniej, to jednak za jej autora uznaje się Alexa Osborna. Amerykański przedsiębiorca i doświadczony menedżer Alex Osborn metodę burzy mózgów opracował w 1953 roku. Informacje na ten temat zawarł w swojej książce „Applied imagination”. Przedsiębiorca postawił tezę, że proces twórczy w przypadku grupy jest bardziej efektywny niż przy pracy indywidualnej. W związku z tym to najlepsze rozwiązanie w zakresie generowania nowych pomysłów, gdzie trzeba postawić na kreatywność. Aby zorganizować i skutecznie przeprowadzić sesję burzy mózgów, należy stosować się do z góry określonych zasad. Te również zostały wskazane, a następnie na przestrzeni lat dopracowane przez Alexa Osborna, który stosował metodę już od 1939 roku.
Sama technika klasyfikowana jest jako metoda heurystyczna twórczego rozwiązywania wyzwań i szukania pomysłów. W zależności od potrzeby może być wykorzystywana do szukania przyczyn problemu, wyboru odpowiedniej strategii działania, czy też szukania pomysłów na dywersyfikację biznesu. Pod tym względem metoda ma szeroki potencjał zastosowania biznesowego.
Co wpływa na efektywność burzy mózgów?
Na efektywność burzy mózgów wpływa kilka aspektów. Poniżej wymieniono kilka z nich.
Osoba moderatora
Przede wszystkim cały proces musi być odpowiednio poprowadzony przed moderatora. To on odpowiada za moderowanie dyskusji, która ma wygenerować pomysły lub rozwiązanie problemów. Jego zadaniem jest dbanie o to, aby każdy z uczestników mógł zgłaszać swoje pomysły. Sesja powinna być prowadzona zgodnie z najwyższymi standardami współpracy w grupie, a także z poszanowaniem dla praw wszystkich uczestników burzy mózgów. Każdy powinien stosować się do zasad dobrego wychowania oraz powstrzymywać się od oceny pomysłów proponowanych przez inne osoby. Moderator wykazuje się, każdemu dając możliwość prezentacji swojego pomysłu. Wbrew pozorom mogą one być nawet bardzo absurdalne. Wszystko po to, aby stymulować kreatywność uczestników i znaleźć w końcu złoty środek. W całym procesie moderator pełni bardzo ważną funkcję, jednak musi zachować odpowiedni balans, aby nie zdominować sesji.
Kreatywne rozwiązywanie problemów
W ramach kreatywnego rozwiązywania problemów często wybiera się poszczególne elementy z danego pomysłu i łączy w jedno rozwiązanie danego problemu. To niezwykle skuteczna i wartościowa metoda pracy. Uczestnicy muszą jednak pamiętać o tym, że liczą się nie tylko ilość, ale również jakość. W związku z tym czasem lepiej przedstawić 3 pomysły niż 30. Niezależnie od tego, ile i jakie pomysły padną, w trakcie sesji nie powinny być komentowane i oceniane. Na to przyjdzie pora po zakończeniu pracy zespołowej w ramach burzy mózgów. Kolejne zasady to pozostawanie anonimowym. Oznacza to, że pomysły zapisuje się bez ich autorów. Czasami dla zachowania większej anonimowości stosuje się zgłaszanie pomysłów na karteczkach. Dodatkowo można korzystać ze wcześniej przygotowanych propozycji, a także swobodnie je modyfikować, rozwijać lub redukować.
Czas na przemyślenie pomysłów
Po skończonej sesji nie powinno się od razu poddawać pomysłów krytycznej ocenie. Zanim zacznie się przetwarzać wyniki burzy mózgów, należy najpierw zgromadzić wszystkie pomysły i grupować je w odpowiednich kategoriach. Następnie uczestnikom daje się trochę czasu. Już z perspektywy 24 godzin można chłodnym okiem spojrzeć na dany problem. Dzięki temu wybierze się optymalne rozwiązanie problemów biznesowych. Czas na przemyślenie niezbędny jest nie tylko po sesji. Rekomenduje się, aby w jej trakcie również stosować kilkuminutowe przerwy. Ma to szczególne znaczenie w momencie, gdy sesja trwa powyżej godziny. Wówczas trudno o zachowanie pełnej koncentracji i wysokiej jakości tworzenia pomysłów. Nawet kilkuminutowa przerwa przywróci dyskusję na właściwe tory. Zebrane wyniki następnie przekazuje się do osoby decyzyjnej, która w sposób indywidualny podejmuje ostateczną decyzję. W przypadku decyzji o strategicznym znaczeniu, o wszystkim może zadecydować zarząd lub bezpośrednio właściciel.
Zalety stosowania metody
Stosowanie burzy mózgów ma określone zalety. Przede wszystkim technika pobudza twórcze myślenie osób uczestniczących w procesie. Bardzo często na bazie zgłoszonych pomysłów można znaleźć skuteczne rozwiązanie konkretnego problemu. W przypadku większej liczby osób istnieje większa szansa na to, że dobrych pomysłów nie zabraknie. Wysoką efektywnością działania charakteryzują się zespoły składające się z 6 osób wraz z moderatorem. Alex Osborn wskazywał, że wysoka efektywność zostaje zachowana przy grupach do 12. osób. Podczas burzy mózgów zwraca się uwagę nie tylko na problem do rozwiązania, ale również na aspekt integracji zespołu. Pod tym kątem jest to niezwykle cenny element integracyjny. Poszczególne osoby wchodzą ze sobą w interakcje, co pozwala poznać ich sposoby myślenia, a także wymusza wspólne zaangażowanie w jeden projekt. Dodatkowym aspektem jest to, że w momencie znalezienia tego najlepszego rozwiązania, zespół czuje się bardziej zaangażowany we wdrożenie tego pomysłu. Im większe zaangażowanie, tym lepsze wyniki biznesowe.
Wady stosowania metody
Jednym z zagrożeń burzy mózgów jest potencjał spadku motywacji pracowników. Dzieje się tak wtedy, gdy przedstawią oni wiele pomysłów, a żaden z nich nawet w najmniejszym stopniu nie zostanie wykorzystany. Ze spadkiem motywacji spotykamy się również wtedy, gdy współpracownicy zaczynają oceniać lub krytykować dane pomysły. W krótkim czasie wpływa to na spadek jakościowy wykonywania służbowych obowiązków. Ponadto osoby mniej zaangażowane w dany obszar działania firmy mogą nienależycie przykładać się do burzy mózgów i traktować ją po macoszemu. W związku z tym rekomenduje się tworzenie zespołów, gdzie większość stanowią osoby ukierunkowane na realizację danego celu. Warto jednak, aby 1/3 uczestników pochodziła z innego działu. Dzięki temu wniosą świeże spojrzenie na dany problem.
Zdalna burza mózgów – czy to możliwe?
W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się zdalna burza mózgów. Jej przebieg jest bardzo podobny to tradycyjnej formy, jednak poszczególni uczestnicy przebywają w innych lokalizacjach. Wykorzystanie tej metody możliwe jest dzięki skorzystaniu z internetu i nawiązaniu komunikacji online.
Brainwriting 635 – czym jest?
Zespół składa się z 6 osób i każda z nich zapisuje na kartce 3 pomysły w 5 minut. Następnie kartka jest przekazywana osobie obok i ta zapisuje kolejne 3 pomysły na kartce. Oznacza to, że po zakończeniu metody na każdej kartce powinno być 18 pomysłów w zaledwie 30 minut sesji.
Inne odmiany burzy mózgów
Istnieje jeszcze kilka odmian burzy mózgów. Podstawowe z nich to:
- Philips 66 (dzielenie na zespoły przy większej liczbie uczestników);
- Rolestorming;
- Brainddrawing;
- Indywidualna burza mózgów.
- Mentoring biznesowy (coaching) – co to jest? Definicje mentoringu
- FMEA – na czym polega analiza FMEA rodzajów i skutków możliwych błędów?
- Kanały dystrybucji w sprzedaży i jak wpływają na proces logistyczny w biznesie
- Czym jest benchmarking?
- BPMN, czyli Business Process Modeling Notation – czym jest proces biznesowy?