Palenie śmieci w piecu to poważne wykroczenie, jednak nadal wiele osób na to nie zważa. Jaka jest za to kara i gdzie zgłosić, że ktoś pali śmieciami? Aby się tego dowiedzieć, czytaj nasz artykuł!
Palenie śmieci w piecu to problem, który towarzyszy naszemu społeczeństwu od lat i nieustannie budzi wiele kontrowersji. Niektórzy nie zdają sobie sprawy z konsekwencji takiego działania, inni po prostu chcą w ten sposób zaoszczędzić pieniądze na ogrzewaniu. W tym sezonie ta kwestia jest, nomen omen, palącym problemem ze względu na kryzys gospodarczy i energetyczny, a także kontrowersyjne wypowiedzi polityków w tym temacie. Czy jest przyzwolenie na palenie śmieciami? Co mówi prawo? Czy można spodziewać się kontroli i ewentualnych kar? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedzi w poniższym tekście.
Dlaczego nie powinieneś palić śmieci w piecu?
Spalanie w piecu czegokolwiek innego niż czyste, suche drewno stanowi zagrożenie dla zdrowia. Choć skrajne przypadki to palenie butelek PET i innych odpadów z tworzyw sztucznych, jednak nawet spalanie odpadów biologicznych nie jest pozbawione ryzyka. Skórki i inne resztki roślin powinny trafić do kompostu, bowiem mieszanka różnych odpadów w piecu może być naprawdę szkodliwa dla środowiska.
Spalanie tworzyw sztucznych a jego wpływ na otoczenie
Ciemny dym unoszący się z kominów i spowijający połowę wsi nie może pozostać bez konsekwencji. Osoby usprawiedliwiające palenie śmieci w piecu tym, że w spalarni spala się również tworzywa sztuczne, nie mają dobrego argumentu. W spalarni śmieci ich palenie jest dopuszczalne, ponieważ proces ten zachodzi tam w znacznie wyższych temperaturach niż w zwykłych piecach. Podczas spalania butelek PET w domu uwalniane są do atmosfery węglowodory poliaromatyczne, które odpowiadają za wiele chorób i mają właściwości rakotwórcze. Uszkadzają również układ hormonalny i działają mutagennie. Substancje te szkodzą również rozwijającemu się płodowi ludzkiemu i zwierzęcemu. O tych faktach świadczą badania nad szkodliwością palenia tworzyw sztucznych.
Czym jeszcze grozi palenie plastikiem?
Substancje uwalniane przez komin nie pozostają w powietrzu, lecz stopniowo opadają na ziemię, gdzie przedostają się do gleby i wody, w tym wód gruntowych. Przekłada się to na jakość wody pitnej, a rośliny i zwierzęta przyjmują coraz więcej szkodliwych substancji.
Żadnego rodzaju plastiku nie da się spalić bez wpływu na środowisko. W czasie spalania opakowań po mleku powstają chlorowane substancje organiczne i metale ciężkie. Podczas spalania pomalowanych desek do powietrza uwalniane są dioksyny. Z kolei meble wykonane ze sklejki i innych klejonych materiałów zwykle uwalniają formaldehyd i inne szkodliwe dla zdrowia związki. To jednak nie wszystkie powody, dla których palenie śmieci w piecu nie powinno mieć miejsca.
Spalanie bioodpadów
Podczas spalania bioodpadów powstają inne substancje, które również są bardzo niekorzystne dla zdrowia człowieka i środowiska. Surowce te mają działanie rakotwórcze. Mogą podrażniać układ oddechowy i powodować szereg problemów zdrowotnych.
Z tych samych powodów nie należy spalać bioodpadów w ogrodach nawet w ciepłe miesiące. Zawsze lepiej kompostować jak najwięcej odpadów organicznych, a resztę podzielić na część nadającą się do spalenia (np. gałęzie) i resztę, którą ewentualnie można oddać do zbiórki surowców. Obecnie praktycznie wszystkie odpady mogą być profesjonalnie utylizowane, dlatego spalanie ich w domu jest absolutnie nie do usprawiedliwienia.
Ustawa o odpadach
Ustawa o odpadach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1987) narzuca „termiczne przekształcanie odpadów” wyłącznie w spalarniach odpadów (art. 155 ustawy), chyba że zachodzą wyjątkowe przesłanki (zagrożenie dla bezpieczeństwa, art. 31 ustawy). Jaka jest kara?
Palenie śmieci w piecu stanowi bezwzględne wykroczenie, obarczone karą grzywny do 5 tys. zł lub nawet aresztu. Nie ma przy tym znaczenia czy ktoś to robi w prywatnym piecu lub ogródku, czy np. przedsiębiorstwo dopuszcza się tego w ramach własnej działalności.
Art. 191 ustawy o odpadach jasno informuje: „Kto, wbrew przepisowi art. 155, termicznie przekształca odpady poza spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albo grzywny”.
Jeśli nadal masz wątpliwości, czy „termiczne przekształcanie odpadów” jest rozumiane jako spalanie śmieci, zapoznaj się z definicją. Zgodnie z 3 ust. 1 pkt 29 to określenie rozumie się zarówno spalanie odpadów przez ich utlenianie, jak i pozostałe procesy termicznego przetwarzania odpadów, m.in. zagazowanie, pirolizę i proces plazmowy, o ile związki powstające podczas tych procesów są następnie spalane.
Palenie śmieci w piecu to wykroczenie
Spalanie odpadów jest więc możliwe wyłącznie w przystosowanych do tego spalarniach lub współspalarniach. Muszą one spełniać wszystkie zaznaczone wymagania dla instalacji termicznego przekształcania śmieci. Koniecznością jest osiągnięcie takiej temperatury, która zapewni jak najmniejszą emisję szkodliwych dla środowiska oraz zdrowia i życia ludzi.
Palenie odpadami komunalnymi w piecach i domowych kotłowniach jest całkowicie zakazane. Nie spełniają one bowiem opisanych wymagań dla instalacji termicznego przekształcania odpadów, a przede wszystkim standardów emisyjnych, więc zanieczyszczenia mogą przedostawać się do powietrza.
Palenie śmieciami – za co mandat?
Jak pisaliśmy wcześniej, karze podlega spalanie rozmaitych odpadów w domowych warunkach. Czym jest odpad? Definicja jest dosyć swobodna i obszerna, a na końcu i tak decydująca jest opinia i wiedza kontrolera czy sądu. Jednak można wyróżnić odpady, za których spalanie grożą kary. Odpadami, za których spalanie na pewno dostaniesz karę podczas kontroli, są chociażby:
- odpady z gospodarstwa domowego;
- metale i tworzywa sztuczne;
- meble;
- impregnowane drewno, np. parkiet;
- opony;
- płyty drewnopochodne, np. panele.
Palenie śmieci w piecu – jaka jest kara?
Jeśli ktoś dopuści się palenia śmieci w piecu, czekają go konsekwencje. Za palenie wymienionymi wcześniej (zakazanymi) odpadami grozi:
- upomnienie;
- mandat od 50 zł do 500 zł.
Oczywiście każdy ma prawo odmówić przyjęcia mandatu, ale należy pamiętać, że wtedy sprawa jest kierowana do sądu, gdzie można otrzymać karę wysokości do 5000 zł. Co ważne, za to samo wykroczenie można zostać ukaranym wielokrotnie. Jeżeli otrzymasz mandat za palenie plastikowych butelek, ale nie zmienisz swoich nawyków, możesz zostać ponownie ukarany.
Palenie śmieciami w piecu – gdzie zgłosić, gdy ktoś pali śmieciami?
To, że ktoś pali tym, czym nie powinien, najłatwiej rozpoznać po dymie wydobywającym się z komina. Jeżeli zauważysz czarne kłęby dymu, to znak, że sąsiad nie przestrzega obowiązującego prawa i pali odpady w domowej kotłowni. Najbezpieczniejszy dla zdrowia człowieka i środowiska jest dym biały, przypominający parę wodną.
Kogo prosić o interwencję?
Co zrobić, kiedy wiesz, że sąsiad pali śmieci w piecu? Gdzie zgłosić takie wykroczenie? Można pokusić się o osobistą interwencję i poprosić, by tego nie robił, jednak zazwyczaj osoby, które tak postępują, nie dają się przekonać. Wówczas sprawę warto zgłosić do odpowiednich organów kontrolujących. Można poprosić o pomoc straż miejską lub policję, jednak należy mieć na uwadze, że nie zawsze służby dysponują właściwymi narzędziami technicznymi pozwalającymi na jednoznaczną ocenę tego, co wydobywa się z komina wskutek spalania. Jednak nie mogą odmówić interwencji i mają obowiązek przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i ewentualnie ukarać osobę, która pali śmieciami.
Kto jeszcze może skontrolować kotłownię?
Artykuł 379 ustawy Prawo ochrony środowiska zapewnia też uprawnienia do kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska:
- starostom;
- wójtom;
- burmistrzom;
- prezydentom miast.
Wówczas wymienione wyżej organy mają prawo upoważnić do przeprowadzenia kontroli pracowników im podległych lub funkcjonariuszy straży gminnych. Podczas takiej kontroli są oni upoważnieni do wejścia wraz z rzeczoznawcami i wymaganym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, gdzie prowadzona jest działalność gospodarcza. Natomiast w godzinach od 6:00 do 22:00 mają prawo do wejścia na pozostały teren (czyli również na prywatną posesję).
Jak może wyglądać kontrola?
Funkcjonariusze weryfikujący, czy nie dochodzi do palenia śmieci w piecu mają możliwość przeprowadzenia kontroli lub innych wymaganych działań sprawdzających:
- żądania pisemnych lub ustnych informacji;
- wzywania i przesłuchiwania osób w charakterze niezbędnym do sprecyzowania stanu faktycznego;
- żądania przedstawienia dokumentów i udostępnienia wszelkich informacji mających związek z prowadzoną kontrolą.
Niezależnie z jakiego powodu obywatel utrudnia kontrolę, musi wiedzieć, że z pewnością zakończy się to wezwaniem policji. Służby wystawią mandat za utrudnianie przeprowadzenia kontroli, więc nawet jeżeli ktoś dopuszczał się palenia śmieciami, lepiej będzie wpuścić funkcjonariuszy do kotłowni.
Mamy nadzieję, że wyczerpująco wyjaśniliśmy temat palenia śmieci w piecu. Wiesz już, jaka jest za to kara i gdzie zgłosić, gdy ktoś pali śmieciami. Jeśli widzisz, że tak się dzieje, reaguj, ponieważ masz już wiedzę, jak negatywny wpływ na środowisko i ludzkie zdrowie wywiera spalanie odpadów.
- Praca na czarno – konsekwencje dla pracownika i pracodawcy. Czym jest zatrudnienie na czarno?
- Nadgodziny – jaka jest ich definicja, czy są zapisane w przepisach i jakie wynagrodzenie za nie przysługuje?
- Niszczenie dokumentów. RODO i ochrona danych
- Badania medycyny pracy – przygotuj się na wizytę u lekarza medycyny pracy. Podstawowe badania lekarskie
- Książeczka sanepidowska – do czego jest potrzebna i jak ją wyrobić?
