Słowa ,,metodologia,” ,,metodyka” i ,,metoda” często używane są w sposób zamienny. Nie jest to prawidłowe. Przejrzeliśmy encyklopedie i słowniki i stworzyliśmy dokładny opis terminu ,,metodologia”!
,,Metodologia” to szerokie pojęcie określające naukę o metodach badań naukowych. Wyróżnić można kilka rodzajów metodologii. Postanowiliśmy dokładnie przyjrzeć się temu pojęciu poprzez zasięgnięcie do encyklopedii oraz słowników, głównie słownika języka polskiego. Sprawdziliśmy, czym różni się metodologia od metody i metodyki oraz jakie rodzaje metodologii można wyróżnić.
Metodologia – definicja
Słowo ,,metodologia” wywodzi się z języka greckiego, gdzie ,,methodos” oznacza badanie, a ,,logos” – naukę. Dokładne przełożenie będzie zatem brzmiało: ,,nauka o metodach”. Zgodnie z definicją, metodologia jest nauką, która zajmuje się czynnościami poznawczymi oraz wynikami i efektami tych czynności. Szczególnymi zainteresowaniami metodologii są metody badawcze, uzyskane informacje oraz dane przedstawione w postaci jakościowej i ilościowej.
Mianem metodologii można zatem nazwać jasno sprecyzowany, niezmienny oraz niezawodny system reguł i procedur. Metodologia zajmuje się analizą poszczególnych typów procedur badawczych w celu określenia, czego te dotyczą i na czym polegają.
Obecnie zakres terminu został nieco poszerzony. Przyjmuje się, że nie obejmuje jedynie samych metod, ale również wyniki ich zastosowania. Może on dotyczyć jedynie nauki, ale też wszelkiej działalności człowieka. Za cel metodologii ogólnej przyjmuje się zoptymalizowanie metod działania.
Warto wspomnieć, że metodologia nie służy przedstawieniu szeregu gotowych rozwiązań. Ona jedynie proponuje podstawę teoretyczną, na podstawie której możliwe staje się rozwiązanie konkretnego problemu. Rozwiązanie to zachodzi przy wykorzystaniu odpowiedniej metody lub grupy metod, które pozwalają na najlepszy sposób rozwiązania problemu.
Rodzaje metodologii badań
Wyróżnić można wiele rodzajów metodologii badań. W ujęciu klasycznym należałoby wyróżnić:
- metodologię nauk ścisłych;
- metodologię nauk przyrodniczych;
- metodologię nauk społecznych;
- metodologię nauk humanistycznych.
Dodatkowo można mówić o metodologii:
- pragmatycznej;
- apragmatycznej;
- ogólnej;
- szczegółowej;
- opisowej;
- normatywnej;
- nauk dedukcyjnych;
- nauk indukcyjnych.
Czym się różni metodologia od metodyki i metody?
Metodologia jest pojęciem najszerszym. To nauka o metodach badań naukowych, ich skuteczności i wartości poznawczej. Celem metodyki jest określenie zasad działania. Metoda to natomiast pojęcie najbliższe działaniu praktycznemu. opisują one konkretne sposoby działania.
Podsumowując, metodologia jest nauką o badaniach naukowych stosowanych w danej dziedzinie wiedzy. To pojęcie szersze od metodyki oraz metody. Wyróżnić można różnorodne rodzaje metodologii. Ważne jest, że celem metodologii nie jest przedstawienie gotowych rozwiązań, a jedynie ukierunkowanie badacza ku odpowiedniej technice postępowania.
- Czym jest benchmarking?
- Metoda lean startup
- FMEA – na czym polega analiza FMEA rodzajów i skutków możliwych błędów?
- 5 sił Portera – analiza atrakcyjności sektora kluczem do dominacji na rynku. Poznaj model Portera
- Zasada FIFO – co oznacza First In, First Out i na czym polega ta metoda wyceny zapasów?
