Metoda SMART – co to jest
Aby iść do przodu, trzeba wiedzieć, dokąd się zmierza. Wyznaczanie ambitnych celów, daje motywację do pracy i sprzyja ciągłemu rozwojowi. Jednak aby faktycznie osiągać sukcesy, cele, jak i proces do ich dochodzenia powinny być dobrze przemyślane. Technika SMART ma pomóc w dobrym skonstruowaniu zadań.
Metoda ta wywodzi się z nauk o zarządzaniu, jednak dzięki prostocie i intuicyjności z powodzeniem można ją stosować w każdej dziedzinie życia. Koncepcja opiera się na 5 atrybutach, jakie powinien spełniać dobrze sformułowany cel:
- S – specific (szczegółowy / sprecyzowany);
- M – measurable (mierzalny);
- A – achievable/attractive (osiągalny / atrakcyjny);
- R – realistic (realny);
- T – Time-bound (określony w czasie).
Pierwsze litery powyższych cech tworzą nazwę techniki, czyli SMART, a sama nazwa przetłumaczona z j. ang. oznacza sprytny. Zatem mamy do czynienia ze sprytną metodą wyznaczania celów i strategii działania.
Metoda SMART – cechy dobrze określonego celu
Koncepcja tworzenia celów SMART ma oszczędzić czas i zwiększyć szansę na ich realizację. Co oznaczają poszczególne cechy tej techniki?
Szczegółowy
Na samym początku warto doprecyzować, co chcemy osiągnąć. Ogólne cele rzadko kiedy udaje się zrealizować, ponieważ, nie do końca wiadomo, jak to zrobić i kiedy jest koniec zdania. Przykładowo nasz cel zawodowy to zmiana pracy na lepszą. Tylko co to oznacza praktycznie? Wyższe wynagrodzenie, biuro bliżej domu, lepsza atmosfera, możliwości awansu? Często podobnie określamy cele prywatne, np. postanawiamy schudnąć. W tym przypadku od razu nasuwa się pytanie: ile kilogramów oznacza dla nas satysfakcjonującą utratę wagi? Zatem im bardziej precyzyjnie określimy cel, tym łatwiej jest mierzyć nasze postępy i w efekcie osiągnąć sukces.
Mierzalny
Kolejną cechą metody SMART mierzalność postępów w drodze do celu. Wspomniany powyżej plan schudnięcia, nie jest możliwy do sprawdzenia. Natomiast, kiedy dodamy liczbę kilogramów, to już po tygodniu jesteśmy w stanie zobaczyć czy zmierzamy w dobrym kierunku.
Podobnie weryfikujemy cele zawodowe. Jeśli są one złożone, to trzeba je podzielić na etapy i dokładnie opisać jaki poziom uznamy za zadowalający. Wtedy unikniemy pokusy manipulowania danymi, co będzie prowadzić w efekcie do porzucenia celu lub rozciągnięcia go w czasie.
Osiągalny / atrakcyjny
Cel powinien być w zasięgu naszych możliwości. Zatem zrzucenie 20 kg w ciągu miesiąca jest mało realne, a już na pewno niezdrowe. Do tego może doprowadzić do niepotrzebnej frustracji i zniechęcić do dalszych działań. Z drugiej strony ważne jest, aby nie był zbyt łatwy do osiągnięcia, bo to też nie działa motywująco.
Inne rozwinięcie litery A, to atrakcyjny. Jeśli cel jest dla nas ciekawy i da nam korzyści, to będzie nas dodatkowo motywował do jego osiągnięcia. Przykładowo nauka języka, może przełożyć się na wyższą pensję. Schudnięcie 10 kg, pozwoli na zakup wymarzonej sukienki. Co istotne, atrakcyjność celu nie zawsze musi mieć aspekt finansowy. Udowodnienie własnej skuteczności i wytrwałości w działaniu będzie motywować do tworzenia kolejnych zadań.
Realny
Realność celu jest tak naprawdę związana z poprzednią cechą, czyli osiągalnością. Tutaj, wyznaczając sobie zadanie, warto też zastanowić się nad naszą aktualną sytuacją i możliwościami. Na przykład leaderzy zespołów pracowników, powinni dobrze przemyśleć, czy mają odpowiednią liczbę osób o danych kompetencjach, aby osiągnąć ustalony cel. Być może będą musieli pracować ciężko po godzinach, co może szybko przerodzić się z ekscytacji w znużenie i zniechęcenie.
Określony w czasie
Realizacja celu bez określonej daty jego osiągnięcia jest praktycznie niemożliwa. Jeśli coś jest bezterminowe, to powoduje, że rozpoczęcie danego etapu odkładamy w czasie. A to już prosta droga do porzucenia celu. Aby tego uniknąć, warto wpisywać poszczególne daty wpisywać w kalendarz książkowy, ścienny albo w telefonie lub komputerze. Ważne, abyśmy tego narzędzia używali na co dzień. Kalendarz papierowy rzucony w kąt, nie przypomni nam o zadaniach do wykonania, ale już przypominajka w telefonie tak.
Wersja rozszerzona SMARTER
Powstała też rozszerzona wersja metody SMART: SMARTER. Dołączono do niej 2 elementy: to:
- E – exciting (ekscytujący);
- R – recorded (zapisany).
Pierwsza cecha oznacza, że cel powinien budzić w nas ekscytację, która jest dodatkowym motorem do działania. Jest to szczególnie istotne, kiedy jego osiągnięcie ma nastąpić za jakiś czas. Zatem jeśli cel będzie budził w nas duże emocje, łatwiej będzie nam wytrwać w jego realizacji do końca.
Drugi element, czyli zapisywanie. Od dawna wiadomo, że zapisanie celów pomaga w ich realizacji. Coś, co zostało uwiecznione na kartce, staje się namacalne i realne, zatem daje poczucie, że jesteśmy w stanie to osiągnąć.
Gdzie w praktyce wykorzystać technikę SMART
Metodę SMART można zastosować przy określaniu celu z każdej dziedziny. Jest ona idealna, jeśli zamierzamy zmienić pracę, zdobyć nowe kompetencje, a nawet zaoszczędzić pieniądze na podróż marzeń.
Oczywiście jest to tylko jeden ze sposobów skutecznego wyznaczania celów. Na blogu Zawodowo.OLX można przeczytać o innych metodach oraz zapoznać się z ciekawymi informacjami na temat życia zawodowego.
Treść promocyjna
- Cel zawodowy – zwiększ szansę na upragnioną pracę
- Doradca zawodowy – profesjonalna pomoc w znalezieniu dobrej pracy
- Multitasking – odkryj zalety i wady wielozadaniowości
- Test Gallupa – czy warto go zrobić, aby odkryć swoje talenty?
- Uniwersytet Trzeciego Wieku – nauka bez ograniczeń. Jak zapisać się na studia trzeciego wieku?
Zobacz również:
