Estymacja to ważne pojęcie z dziedziny statystyki, które znajduje zastosowanie także w biznesie. Co można szacować w przedsiębiorstwie dzięki estymatorom? Sprawdź, jakie narzędzia możesz przyjąć i jakich metod używać do obliczeń.
Tworzenie prognoz to ważny element zarówno dla małego biznesu, jak i funkcjonowania dużego przedsiębiorstwa. Jeżeli kadra menedżerska trafnie oszacuje przyszłą sytuację, jest w stanie odpowiednio przygotować się na czyhające zagrożenia i potencjalne okazje do wykorzystania. Estymacja, o ile jest odpowiednio przeprowadzona, może być realnym wsparciem dla biznesu. Aby dowiedzieć się, czym ona właściwie jest, jakie jej rodzaje można wyróżnić i jak pomoże przedsiębiorstwu, czytaj nasz tekst!
Estymacja – definicja
W ogólnym ujęciu estymacja polega na poszukiwaniu wartości szacowanego parametru w badanej populacji (zbiorowości). W zależności od sytuacji zbiorowością tą może być zarówno cała populacja generalna, jak i wyodrębniona z niej próba. Takie działanie ma na celu doprowadzić do wyodrębnienia:
- konkretnej wartości liczbowej (estymacja punktowa);
- przedziału liczb (estymacja przedziałowa).
W zależności od potrzeb osoby badającej na podstawie estymacji można wyznaczyć takie parametry dla zbiorowości jak na przykład wariancja, średnia arytmetyczna, odchylenie standardowe, a nawet liczebność grupy.
Estymacja punktowa
W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że estymacja punktowa polega na znalezieniu dokładnej wartości, tj. punktu na osi liczbowej. Dzięki takiemu podejściu można np. dowiedzieć się, jaki jest prawdopodobny wiek pracowników w danym przedsiębiorstwie czy na uczelni. Oprócz tego można ustalić choćby prawdopodobny poziom średniego wynagrodzenia w firmie i rozkład innych szacunkowych danych.
Choć estymacja punktowa pozwala na uzyskanie dokładniejszego wyniku, to należy liczyć się z poważną słabością takiego rozwiązania. Badacz nie ma bowiem możliwości sprawdzenia, jak bardzo bliskie realnemu stanowi są otrzymane obliczenia. To oznacza, że można wnioskować, ile dokładnie wynosi poszukiwana wartość, ale brakuje narzędzi, by ocenić trafność wykonanej prognozy.
Estymacja przedziałowa
Alternatywne działanie jest określane jako estymacja przedziałowa. W takim przypadku poszukuje się przedziału liczb, w którym znajduje się najbardziej prawdopodobny wynik. Innymi słowy – można powiedzieć, że badający nie uzyskuje zatem hipotezy z dokładną wartością liczbową (np. „Średnia płaca otrzymywana przez osoby zatrudnione w przedsiębiorstwie X wynosi 3412 złotych brutto”), ale określony przedział liczbowy (np. „Wartość średniego wynagrodzenia w firmie Y wynosi między 3330 a 3520 złotych brutto”).
Czy wyniki otrzymane dzięki estymacji przedziałowej są w 100% dokładne?
Jeszcze przed przystąpieniem do estymacji trzeba mieć na uwadze, że tego typu ustalenia pomogą w oszacowaniu wartości poszukiwanego parametru, ale uzyskany wynik nie będzie pewny w stu procentach. To właśnie podczas stawiania hipotez stosuje się tzw. przedział ufności 1 − α, gdzie α jest zazwyczaj ustalona na poziomie wynoszącym 5%. Przedział ufności definiuje się jako poziom prawdopodobieństwa, że wynik uzyskany w ramach estymacji jest prawidłowy.
Im wyższy jest poziom współczynnika α, tym szerszy będzie zakres przedziału ufności, co oznacza niższe prawdopodobieństwo prawdziwości uzyskanego wyniku. Dla α = 5% przedział ufności to 95%, ale dla α = 10% pewność wyniku jest już niższa i wynosi 90%.
Zastosowanie estymacji w statystyce i ekonomii
Estymacja to dość obszerne zagadnienie. Rozumie się przez to szereg różnorodnych metod, dzięki którym można wyliczyć wartość parametrów (zmiennych). Możliwe jest dokonanie prognozy zarówno przez badaczy zajmujących się statystyką, jak i ekonomistów oraz specjalistów ds. finansów. Jak wygląda estymowanie w każdej z tych dziedzin?
Statystyka
Metody estymacji zmiennej losowej są z punktu widzenia statystyki ściśle ustrukturyzowane. Osoba parająca się wykonywaniem badań statystycznych ma mniejszą możliwość manewru. Może stosować obliczenia typowe dla różnych metod estymowania, co nie zmienia jednak faktu, że wynik wyznacza się na podstawie z góry ustalonych wzorów. Odmienne procedury stosuje się np. w celu ustalenia przedziału ufności dla małej i dużej próby (próg graniczny wynosi n = 30) czy przedziału dla wariancji.
Ekonomia, finanse
Estymacja obejmuje procedury stosowane przede wszystkim w analizie statystycznej. Mimo to trzeba mieć na uwadze, że wyceny odgrywają niezwykle istotną rolę w codziennej pracy ekonomistów. Przykładowo, specjaliści ds. controllingu zajmują się tworzeniem prognoz dotyczących następujących kategorii:
- koszty jednostkowe produkcji;
- odsetek wadliwie wykonanych wyrobów – określenie tego wskaźnika jest ważne szczególnie w przypadku przedsiębiorstw o profilu produkcyjnym;
- liczba roboczogodzin w poszczególnych działach pracowniczych firmy.
Ogólnym celem, dla którego wykonuje się estymację danych biznesowych w przedsiębiorstwie, jest prognozowanie przyszłych kosztów działalności.
Estymacja w statystyce a w ekonomii
Wycena przyszłych wartości w ekonomii jest z jednej strony prostsza, z drugiej zaś bardziej skomplikowana, niż ma to miejsce w przypadku estymacji statystycznej. Ekonomiści nie zawsze stosują tak zaawansowane metody badawcze jak statystycy. Wyjątkiem są firmy, w których stosuje się działania określane jako analiza big data, czyli przetwarzanie dużych zbiorów danych, oraz machine learning (uczenie maszynowe). Takie procedury wykorzystuje się na przykład w dużych przedsiębiorstwach z sektora handlu detalicznego, w których pogłębiona analiza zwyczajów zakupowych jest czynnikiem niezbędnym do osiągnięcia sukcesu.
Trzeba jednak zaznaczyć, że ekonomiści – w znacznie większym stopniu niż statystycy – muszą wykazywać się elastycznością. Podczas gdy sednem pracy statystyka jest stosowanie się do obiektywnych metod badawczych, ekonomista skupia się głównie na analizie bieżącej i spodziewanej sytuacji rynkowej, relacji z dostawcami itp.
Estymacja to działanie, które jest niezwykle istotne w prowadzonych obecnie badaniach. Dynamika procesów, jakie zachodzą we współczesnym świecie, sprawia, że szacowanie danych może przyczynić się do sukcesu lub porażki biznesowej. Trzeba jednak pamiętać, że estymowanie nie jest proste. Należy pamiętać, że osiągnięcie sukcesu w tym zakresie wymaga nie tylko dobrej znajomości zagadnień statystycznych, lecz także dobrego zrozumienia procesów i zależności zachodzących w przedsiębiorstwie oraz jego otoczeniu.
- Tworzenie histogramu. Do analizy jakich danych wykorzystuje się ten wykres?
- Współczynnik zmienności – definicja, rodzaje, interpretacja
- Czym jest benchmarking?
- DFD, czyli diagram przepływu danych – jak go tworzyć, co daje to narzędzie?
- 5 sił Portera – analiza atrakcyjności sektora kluczem do dominacji na rynku. Poznaj model Portera
Zobacz również:
