Prowadzenie własnego przedsiębiorstwa wiąże się z dokumentowaniem działalności w Urzędzie Skarbowym. Czynny żal jest rozwiązaniem, na które warto się zdecydować, gdy zostanie popełniona pomyłka w tym zakresie. Sprawdź, na czym to polega w 2024 roku.
Ewentualne niedopatrzenia podczas dokumentowania prowadzonej działalności w Urzędzie Skarbowym oznaczają dla przedsiębiorcy kłopoty i konieczność tłumaczenia się. Kary finansowe to tylko początek trudności. W przypadku udowodnienia przestępstwa skarbowego osoba prowadząca firmę może nawet zostać pozbawiona wolności. W momencie, kiedy urzędnik zorientuje się, że został popełniony błąd, warto rozważyć napisanie dokumentu zwanego „czynnym żalem”.
Czym jest czynny żal?
Według art. 16. § 1. Kodeksu Karnego Skarbowego „nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu”.
Czynny żal – powody napisania wniosku. Kiedy wystosować dokument do Urzędu Skarbowego?
Jedną z sytuacji, w której przedsiębiorcy decydują się na złożenie czynnego żalu, są opóźnienia w terminowym przekazaniu deklaracji podatkowej. Dzięki dokumentowi, takiemu jak czynny żal PCC 03 można znacznie zredukować wysokość ewentualnych konsekwencji. Niestety nieterminowe złożenie deklaracji podatkowej nie jest jedyną sytuacją, w której takie rozwiązanie jest niezbędne. Do innych okoliczności należą m.in.:
- nieopłacenie podatku;
- błędny wybór formy podatkowej odnośnie do rozliczania;
- niestaranne uzupełnianie ksiąg rachunkowych;
- błędnie wystawione faktury.
Są to okoliczności, które w określonych warunkach mogą przydarzyć się praktycznie każdemu przedsiębiorcy. Czynny żal może zostać jednak przedstawiony w Urzędzie Skarbowym również w znacznie poważniejszych sytuacjach. Jest to np. wykorzystywanie obniżonych stawek VAT czy wyłudzenie zwrotu należności z podatku celnego.
Instytucja czynnego żalu do Urzędu Skarbowego – elementy dokumentu
W przypadku tego rodzaju dokumentów niezwykle ważna jest ich konstrukcja. Podatnik, który spełnił jeden z wcześniej wymienionych warunków, powinien zawrzeć w dokumencie czynny żal – PCC 03 dane na temat swojego przedsiębiorstwa, a także oświadczenie dokładnie opisujące zdarzenie.
Jeżeli dana sytuacja powstała w wyniku współdziałania osób trzecich, czynny żal powinien zawierać również informacje o nich. Warto zauważyć, że nie ma odgórnie narzuconej formy dokumentu, jednak w Internecie można znaleźć odpowiednio skonstruowane szablony, ułatwiające złożenie papierów u naczelnika Urzędu Skarbowego.
Czynny żal – kiedy Urząd Skarbowy może pozytywnie rozpatrzyć wniosek?
W przypadku tego dokumentu ważne jest nie tylko to, jak napisać czynny żal, ale również, w jakich okolicznościach go złożyć. Trzeba zauważyć, że nie zawsze Urząd Skarbowy będzie miał warunki do tego, żeby pozytywnie spojrzeć na skruchę przedsiębiorcy. Nie we wszystkich sytuacjach będzie mógł on uzyskać ochronę przed karą.
Czynny żal, w którym zostały przedstawione powody oraz okoliczności niedopatrzenia, powinien być złożony w sytuacji, gdy:
- podatnik uregulował zaległą należność;
- podatnik nie uregulował zaległej płatności, ale przedstawił dokumenty potwierdzające ich opłatę w wyznaczonym terminie.
Prawdopodobieństwo tego, że Urząd Skarbowy w pozytywny sposób rozpatrzy czynny żal, będzie większe, jeśli przedsiębiorca zaznaczy w przedstawionym dokumencie incydentalny charakter okoliczności.
Czy odpowiednie uzasadnienie wystarczy, aby czynny żal był skuteczny?
Przedsiębiorcy często zastanawiają się, czy w przypadku składania takich dokumentów, jak czynny żal, dobre uzasadnienie wystarczy do uzyskania pozytywnej decyzji. Niestety nie jest to jedyny warunek, jaki powinien spełnić przedsiębiorca. Istnieją sytuacje, w których otrzymanie pozytywnej decyzji Urzędu Skarbowego jest po prostu niemożliwe. Warto jednak zauważyć, że są to okoliczności, których nie zawsze da się uniknąć.
Nawet najlepiej napisany czynny żal i dobre uzasadnienie nie będzie miało znaczenia, gdy przedsiębiorca zdążył już otrzymać wezwanie w związku z niedopatrzenia lub wykonaniem czynu zabronionego przez Urząd Skarbowy. Nie można także ubiegać się o ochronę w momencie, kiedy zostało wszczęte postępowanie kontrolne. Do najbardziej skrajnych sytuacji należą również te, gdy przedsiębiorca działał z pełną świadomością w ramach zorganizowanej grupy zajmującej się przestępstwami skarbowymi.
Czy warto zdecydować się na czynny żal?
Taka instytucja prawna, jak czynny żal może sprawić, że przedsiębiorca uniknie poważnych konsekwencji karno-skarbowych. Powinien on jedynie pamiętać o tym, że złożenie dokumentu, uzasadnienie, a także przekazanie najważniejszych informacji odnośnie do niedopatrzenia powinno zostać przesłane, zanim urzędnicy podejmą się kontroli i udokumentowania czynu zabronionego.
Duże znaczenie ma również wcześniejsze uregulowanie należności wraz z odsetkami. Czynny żal to dobry przykład tego, że nawet z najtrudniejszych sytuacji formalnych można znaleźć wyjście.
Czynny żal w 2024
W 2024 roku czynny żal można nadal złożyć w dowolnym urzędzie skarbowym w Polsce. Od 1 stycznia 2024 roku wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia wzrosły grzywny za uchybienia skarbowe, dlatego w przypadku błędu przy składaniu deklaracji podatkowej lub przekroczeniu terminu spłaty, podatnik może wyrazić czynny żal. Warto pamiętać też, od 1 stycznia 2022 roku możliwe jest złożenie korekty Jednolitego Pliku Kontrolnego bez czynnego żalu. Osoby, które złożą korektę deklaracji lub części ewidencyjnej przed upływem okresu powstania zobowiązania podatkowego, będą zwolnione z odpowiedzialności.
Gdzie złożyć czynny żal i ile czeka się na rozpatrzenie dokumentów?
Odpowiednią placówką jest Urząd Skarbowy lub Skarbowo-Celny. Trzeba mieć także na uwadze, że termin rozpatrzenia dokumentu jest bliżej nieokreślony, dlatego czas trwania całego procesu może się różnić względem zaistniałych okoliczności.
Czynny żal to instytucja, z której może skorzystać każdy przedsiębiorca chcący zrehabilitować się względem Urzędu Skarbowego za popełnione pomyłki czy niedopatrzenia w ramach np. rozliczenia podatkowego. Warto zapoznać się ze szczegółami tej procedury i wdrożyć ją, jeśli zajdzie taka potrzeba.
- Czynny żal – jak napisać czynny żal?
- Czynny żal elektronicznie czy osobiście? Jak okazać skruchę w urzędzie skarbowym? Co robić w przypadku naruszenia przepisów podatkowych
- Podatek usług – czym jest podatek VAT? Jakie są stawki?
- Rozłożenie podatku na raty – jak skorzystać z tej opcji? Gdzie złożyć wniosek o rozłożenie na raty podatku? Sprawdź!
- Kiedy złożyć zeznanie podatkowe PIT-36? Jak wygląda formularz deklaracji PIT-36 i co warto o nim wiedzieć?
