Ustawę o emeryturach i rentach uznaje się za jeden z najważniejszych aktów prawnych regulujących kwestie wypłaty rent i emerytur w Polsce. Sprawdziliśmy, o czym mówi ten akt prawny i przekazujemy wam najważniejsze informacje!
Renty i emerytury są świadczeniami wypłacanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Ich wysokość uzależniona jest od okresu i wysokości wpłacanych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, a co za tym idzie – od wysokości wynagrodzenia. Prześledziliśmy ustawę o emeryturach i rentach i sprawdziliśmy, jakie są warunki nabywania świadczeń, zasady ustalania ich wysokości oraz regulacje dotyczące przyznawania i wypłaty świadczeń.
Co jest przedmiotem ustawy o emeryturach i rentach?
Mówiąc o ustawie o emeryturach i rentach mamy na myśli ustawę z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2022.504). Znajdują się w niej informacje, takie jak:
- określenie warunków nabywania praw do świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego i rentowego;
- określenie zasad, na jakich ustala się wysokość powyższych świadczeń;
- informacje dotyczące przyznawania i wypłaty tych świadczeń.
Emerytury
Mianem emerytury określa się comiesięczne świadczenie pieniężne, jakie przysługuje ubezpieczonemu w zamian za przepracowanie określonej liczby lat lub po osiągnięciu określonego wieku. Zgodnie z zapisami ustawy, wiek emerytalny jest różnicowany dla poszczególnych osób w uzależnieniu od: płci, warunków zatrudnienia oraz charakteru zatrudnienia. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni mają prawo do otrzymywania świadczenia przedemerytalnego oraz świadczenia wyrównawczego.
Warto wiedzieć, że ostatnio bardzo dużą popularnością cieszą się dodatkowe emerytury: 12, 13 i 14 emerytura. Są to dodatkowe roczne świadczenia pieniężne. W planach pojawiła się 15 emerytura, której wypłata ma ruszyć w 2023 roku.
Ponadto niektóre kobiety mogą liczyć na wypłacenie okresowej emerytury kapitałowej. Jest to świadczenie wypłacane ze środków zapisanych na subkoncie ZUS oraz tych, które zostały zgromadzone w OFE. Aby móc je otrzymać konieczne jest spełnienie kilku dodatkowych warunków.
Renty
Renty są świadczeniem okresowym, które jest wypłacane regularnie przez instytucje ubezpieczeniową osobom, które są czasowo lub stale niezdolne do wykonywania pracy zawodowej w ramach systemu ubezpieczeń społecznych. Renty z tytułu niezdolności do pracy mogą mieć charakter: stały, okresowy i szkoleniowy.
Kto ma prawo do otrzymywania emerytury lub renty?
Ustawa o emeryturach i rentach wskazuje, że prawo do wypłaty renty lub emerytury zyskuje się na podstawie odprowadzania składek do ZUS lub KRUS przez określony czas. Czas ten dzieli się na okresy składkowe i bezskładkowe.
Okresy składkowe to czas, kiedy podstawą do odprowadzania składek na ubezpieczenie był stosunek pracy lub prowadzenie działalności gospodarczej. Fakt zaistnienia okresów składkowych powinien zostać udokumentowany.
Okresy nieskładkowe to takie, kiedy osoba nie odprowadzała składek na ubezpieczenie. Powodem mógł być brak posiadania pracy lub niezdolność do wykonywania pracy i pobieranie z tego tytułu zasiłku lub renty.
Podstawa wymiaru rent i emerytur
Bardzo ważną kwestią w kontekście rozpatrywania kwestii rent i emerytur jest podstawa ich wymiaru, Tę określa się na podstawie wymiaru składki z 10 lat kalendarzowych wskazanych przez zainteresowanego, ale wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych. Dodatkowo ustawa precyzyjnie określa sposób obliczania wysokości emerytur i rent, zasady ich przyznawania, zasady wypłaty dodatków do nich oraz zasady ich waloryzacji.
Gdzie można znaleźć ustawę o emeryturach i rentach?
Pełna treść ustawy o emeryturach i rentach znaleźć można na stronie prawnej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Jeśli natomiast zależy ci jedynie na poznaniu najważniejszych jej zapisów, to możesz sięgnąć po stronę internetową Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Ustawa o emeryturach i rentach reguluje najważniejsze kwestie dotyczące wypłaty tych świadczeń. Znajdziemy tam zasady ich wypłaty, opis beneficjentów, zasady waloryzacji i wyliczania świadczenia.
