Emerytura księży jest ostatnio bardzo popularnym tematem rozmów. Sprawdziliśmy, ile wynosi świadczenie emerytalne polskich duchownych oraz od czego zależy jego wysokość! Przeczytaj i dowiedz się więcej!
Wynagrodzenia polskich księży to w Polsce bardzo kontrowersyjny temat. Niemało mówi się również o ich emeryturach i szeregu innych przywilejów, na jakie mogą liczyć duchowni w każdym wieku. Warto wiedzieć, że kapłani otrzymują świadczenie emerytalne z dwóch źródeł i na pewno wystarcza ono na zaspokojenie wszelkich potrzeb życiowych. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, ile obecnie wynosi emerytura księży i na jakich zasadach się ją wypłaca!
Elementy składowe pensji księży
Odpowiedź na pytanie, ile zarabia ksiądz, nie jest jednoznaczna. Dzieje się tak, ponieważ na wypłatę duchownych składa się wiele elementów. Podstawą dochodów księdza są tak zwane stypendia mszalne, czyli ofiary wiernych za odprawienie nabożeństwa w określonej intencji. Dodatkowe pieniądze pochodzą z: datków wiernych zebranych na tacę podczas przeprowadzanej mszy, pieniędzy zebranych podczas kolęd oraz opłat za pogrzeby, śluby czy chrzciny. Niektórzy księża pracują również w szpitalach, szkołach lub jako policyjni kapelani.
Czy ksiądz musi iść na emeryturę?
Okazuje się, że księża nie mają pełnej dowolności w podejmowaniu decyzji, czy pójdą na emeryturę, czy też nie. W wieku 75. są oni bowiem zobowiązani do zrezygnowania z pracy i udania się na odpoczynek. Pierwszym terminem, kiedy mogą to zrobić, jest ukończenie 65. roku życia. Uznaje się, że optymalnym wiekiem, kiedy kapłan powinien zakończyć swoją posługę, jest 70 lat.
Wyjątek od tej zasady stanowią proboszcze parafii. Ci w wieku 75 lat mogą wysłać do biskupa oświadczenie o rezygnacji z urzędu, na które ten może się zgodzić lub nie. Odmowy są rzadkością. Coraz częściej natomiast zdarza się, że księża dostają pozwolenie na odejście na emeryturę już po zakończeniu 65. roku życia.
Emerytury księży – elementy składowe
Emerytura księży składa się z dwóch części: pierwsza pochodzi z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, druga z Funduszu Kościelnego.
Emerytura księży z ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca księżom emeryturę, kiedy ci osiągną wiek emerytalny, a więc ukończą 65. rok życia. Jej wysokość uzależniona jest od tego, czym zajmował się ksiądz za czasów swojej posługi. Jeśli ten wykonywał jedynie działalność duszpasterską, to składki na fundusz ubezpieczeń społecznych były odprowadzane w 80% z Funduszu Kościelnego i w 20% przez księdza. Jeśli dodatkowo pracował na etacie, to był zobowiązany do odprowadzania pełnowymiarowych składek ZUS.
Szacuje się, że jeśli księża odprowadzali składki od najniższej pensji krajowej, to ich emerytura z ZUS będzie wynosić około 1 tysiąca złotych. Jeśli jednak zdecydowali się na opłacanie składek od średniej pensji krajowej, to mogą otrzymać około 2,5 tysiąca złotych świadczenia emerytalnego.
Emerytura księży z Funduszu Kościelnego
Druga część emerytury dla księży pochodzi z Funduszu Kościelnego. Ten finansowany jest z budżetu państwa. Emeryturę taka ksiądz otrzymuje po zakończeniu 75. roku życia. Wynosi ona około 2,5 tysiąca złotych.
Jaką emeryturę otrzymuje duchowny?
Przypomnijmy, że emerytura księży składa się z dwóch części: emerytury z ZUS oraz emerytury z Funduszu Kościelnego. Jej przeciętna łączna kwota wynosi około 5 tysięcy złotych. Szacuje się, że emerytura biskupa może sięgać nawet 10 tysiącom złotych. W następnym roku świadczenie dla księży-emerytów może wzrosnąć, ponieważ rząd planuje zwiększyć nakłady na Fundusz Kościelny. W bieżącym roku wynosiły one 192,8 mln złotych. W roku 2023 mają wynieść 216 mln złotych,
Dokładne dane nie są znane
Podawane we wszystkich źródłach dane dotyczące emerytur księży są jedynie informacjami szacunkowymi. Dzieje się tak, ponieważ Kościół katolicki nie chce ujawniać informacji na temat wysokości świadczeń dla kleru. To paradoksalna sytuacja, ponieważ wynagrodzenia te pochodzą w całości z pieniędzy podatników.
Nieoficjalne źródła podają, że w ostatnich latach wynagrodzenia i emerytury księży znacznie wzrosły. Potwierdzają to raporty Naczelnej Izby Kontroli, gdzie znaleźć można wysokość wydatków państwa na Fundusz Kościelny.
W jaki sposób ZUS wylicza emerytury duchownych?
Przypominamy, że dochody księży nie są w pełni jawne. Z tego względu Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ma możliwości obliczenia składek dla duchownych, którzy nie pracują na etacie. W tych przypadkach do obliczeń przyjmuje on więc wysokość wynagrodzenia minimalnego. Można zatem przypuszczać, że świadczenia emerytalne wypłacane księżom będą wzrastać, ponieważ wzrasta też minimalna wysokość emerytury.
Wiek emerytalny u duchownych w Polsce
Za powszechny wiek emerytalny w Polsce dla mężczyzn uznaje się 65. rok życia. W tym właśnie wieku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci księżom emeryturę. Drugie świadczenie otrzymają oni dziesięć lat później. Tym razem będzie ono wypłacone z Funduszu Kościelnego.
Czym zajmuje się emerytowany ksiądz?
Księża mają pewną dowolność w tym, co zrobią, kiedy już przejdą na emeryturę. Mogą oni nie zawieszać całkowicie swojej działalności i pozostać w swoich parafiach w charakterze proboszczów-seniorów. Mogą oni również zamieszkać we własnych prywatnych mieszkaniach lub też w Domu Księży Emerytów.
Co ciekawe, Kodeks Kanoniczny nakłada na biskupa obowiązek zapewnienia emerytowanym księżom odpowiedniego utrzymania i mieszkania. Zazwyczaj więc na te elementy składają się wszyscy czynni księża z danej diecezji. Preferowanym rozwiązaniem jest to, aby emeryci pozostawali w parafiach w charakterze rezydentów i wspomagali pracę duszpasterską. W ten sposób nie izolują się oni od wiernych i innych kapłanów.
Podsumowując, emerytura księży zależy od wielu czynników. Przede wszystkim od tego, czy ksiądz pełnił jedynie posługę w kościele, czy był również zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Od tych czynników będzie zależała wysokość odprowadzanych do ZUS składek. Dodatkowo im wyższy wiek księdza przechodzącego na emeryturę, tym wyższa emerytura. Warto tez pamiętać, że duchowni otrzymują podwójne świadczenie emerytalne: jedno z Zakładu Ubezpieczeń społecznych, a drugie z Funduszu Kościelnego.
